در مورد داروهای سردرد، برخی از داروها و اعمال می‌توانند از شروع سردرد جلوگیری کنند، اما آن‌ها تنها گزینه‌ی موجود نیستند. تغییر سبک زندگی برای کنترل استرس و یا اجتناب از محرک‌ها نیز می‌تواند خوب عمل کند. استفاده از این روش‌ها، حتی ممکن است مانع از سردرد شوند. آنچه برای درمان سردرد یک فرد موثر است، ممکن است برای فرد دیگر کارساز نباشد، پس برای مشخص شدن بهترین درمان، لازم است با پزشک مشورت کنید. پیشتر در تریتا در مورد انواع سردرد، میگرن و علائم میگرن مطالبی نوشته‌ایم که برای آگاهی بیشتر می‌توانید آن‌ها را مطالعه کنید.
داروهایی برای سردرد
انواع مختلفی از داروها می‌توانند انواع مختلفی از سردردها را درمان کنند.
درمان سردرد تنشی با دارو
برای سردرد تنشی، معمولا داروهای مسکن مانند استامینوفن (با نام‌های تجاری آناسین، پاندول، تیلن آل)، آسپرین، ایبوپروفن (با نام‌های تجاری ادویل و مورین)، و یا ناپروکسن (با نام‌های تجاری آلو، آناپروکس، ناپروسین) کارساز هستند. اما لازم است احتیاط کنید. مصرف بیش از حد این قرص‌ها می‌تواند منجر به سردردهای بازگشتی شود که درمان آن‌ها دشوار است. اگر اغلب اوقات، نیاز به مصرف این داروها دارید، به پزشک مراجعه کنید و از او مشورت بخواهید. افرادی که کم‌تر از ۱۹ سال سن دارند، نباید آسپرین مصرف کنند، زیرا این دارو، شانس خطر دچار شدن آن‌ها به یک بیماری جدی به نام سندروم ری را افزایش می‌دهد.
درمان سردرد میگرنی با دارو
یک کلاس از داروها، به نام تریپتان‌ها، اساس درمان میگرن هستند. آن‌ها شامل التریپتان (با نام تجاری رالپکس)، ناراریتپتان (با نام تجاری آمرج)، ریزاتریپتان (با نام تجاری ماکسالت)، سوماتریپتان (با نام تجاری ایمیترکس)، زولمیتریپتان (با نام تجاری زومیگ) و برخی دیگر هستند. شما می‌توانید از آن‌ها به عنوان قرص، آمپول و یا اسپری بینی استفاده کنید.
نوعی از ارگوتامین به نام دی هیدروارگوتامین (DHE) نیز سردردهای میگرنی را درمان می‌کند. می‌توانید آن را به صورت اسپری بینی و یا به صورت اسپری مصرف کنید. آسپرین و دیگر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID) نیز می‌توانند به درمان سردرد کمک کنند، به شرطی کهدر زمان متوجه شدن اولین نشانه حمله میگرنی مصرف شوند. NSAIDها شامل ایبوپروفن و ناپروکسن نیز هستند. دیتان‌ها و گپانت‌ها نیز درمان‌های جدیدی برای میگرن هستند که اگر نتوان از درمان‌های موجود به دلیل مشکلات سلامتی مختلف استفاده کرد و این راهکارها ایمن نباشند، می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند. لاسیمیدیتان (با نام تجاری دیوو) یک دیتان است که در حال حاضر برای درمان درد میگرن در دسترس است. ریمجپانت (با نام تجاری نورتک) و اوبروگپانت (با نام تجاری اوبرلوی)از جمله گپانت‌هایی هستند که برای درمان میگرن مورد تایید قرار گرفته‌اند.
اگر در هر ماه چهار روز یا بیشتر، دچار سردرد میگرنی شدید و طولانی‌مدت هستید، پزشک می‌تواند به شما پیشنهاد کند که برای جلوگیری از حملات خود، دارو و یا چیزهای دیگر را امتحان کنید. این می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- داروهای فشار خون مانند متوپرولول (با نام‌های تجاری لوپرول و توپرول XL)، پروپرانولول ( با نام‌های تجاری ایندرل، ایندرال LA، ایندرل XL و اینوپران XL)، وراپامیل ( با نام‌های تجاری کالان SR، ایسوپتین SR و ورلان) وسایر
- داروهای ضد افسردگی
- داروهای ضد تشنج مانند توپیرامات (کدکسی XR، توپاماکس اسپرینکل، تروکندی XR) یا والپروات ( با نام‌های تجاری دپاکت، دپاکن و استاوزور)
- مهار کننده‌های پپتید مربوط به ژن کلسیتونین (CGRP) مانند اپتینزوماب (با نام تجاری وایپتی)، ارنوماب (با نام تجاری آیموویگ)، فریمانزوماب (با نام تجاری آجووی) و گالکانزوماب (با نام تجری اماگالیتی)
- شل‌کننده‌های عضلانی
- تکنیک‌های رلکسیشن و بیوفیدبک
- اجتناب از غذاهایی که باعث میگرن فرد می‌شوند.
دستگاه‌های پیشگیری از میگرن عبارتند از:
- دستگاه تحریک عثب سفالی (Cefaly): این دستگاه هدبند کوچک، پالس‌های الکتریکی را به پیشانی می‌فرستد تا عصب متصل به میگرن را تحریک کند.
- اسپرینگ TMS یا eNeura sTMS: این دستگاه پالس مغناطیسی‌ای تولید می‌کند که بخشی از مغز را تحریک می‌کند.
- گاما کور (gammaCore): این دستگاه قابل‌حمل دستی، به عنوان یک دستگاه محرک عصب واگ غیر تهاجمی (nVS) نیز شناخته می‌شود. وقتی آن را روی عصب واگ در گردن خود قرار می‌دهید، تحریک الکتریکی خفیفی به فیبرهای عصبی می‌فرستد تا درد را تسکین دهد.
درمان سردردهای خوشه‌ای با دارو
مسکن‌های ساده برای این نوع سردرد کار چندانی انجام نمی‌دهند، چون به اندازه کافی سریع کار نمی‌کنند. اما پزشکان متوجه شده‌اند که استنشاق مقادیر بالای اکسیژن خالص می‌تواند آرامش را به همراه داشته باشد. داروهای مسکنی مانند لیدوکائین که به داخل بینی می‌روند به برخی افراد در درمان سردرد کمک می‌کند. تریپتان‌هایی مانند آلموتریپتان (با نام تجاری آکسرت)، الیستریپتان (با نام تجاری رالپاکس)، فروتریپتان (با نام تجاری فروا)، ناراریتپتان (با نام تجاری آمرج)، ریزاتراتان (با نام تجاری ماکسالت)، سوماتریپتان و زولمیتریپتان نیز می‌توانند به شما کمک کنند، به شرطیکه آن‌ها را به محض مشاهده اولین نشانه سردرد خوشه‌ای مصرف کنید.
داروهای پیش‌گیری‌کننده اغلب زمانی کار می‌کنند که شما آن‌ها را با دیدن اولین علامت سردرد خوشه‌ای مصرف می‌کنید. گزینه‌های پیش رو برای این نوع داروها شامل داروی فشار خون وراپامیل و یا مصرف یک استروئید مانند پردنیزولون برای یک دوره‌ی کوتاه است.
درمان سردرد ناشی از سینوزیت با دارو
اگر عفونت باکتریایی دارید، داروهای ضد اختقان و آنتی‌بیوتیک‌ها معمولا به شما کمک می‌کنند.
پیشگیری از محرک‌های سردرد
اگر چیزهایی را که باعث سردردتان می‌شوند، مانند غذاهای خاص، کافئین و یا سر و صدا را می‌شناسید، سعی کنید از آن‌ها دوری کنید. برای یادگیری بیشتر در مورد آنچه که باعث حملات شما می‌شود، یک دفترچه یادداشت برای سردرد داشته باشید که شامل پاسخ به این سوالات باشد:
- اولین بار چه موقع سردرتان سروع شد؟
- چند وقت یک بار سردرد می‌گیرید؟
- آیا قبل از شروع سردرد علائمی دارید؟
- درد مربوط به کجاست؟
- سردردتان چقدر طول می‌کشد؟
- سردرد در چه موقعی از روز رخ می‌دهد؟
- به نظر می‌رسد بعد از خوردن غذاهای خاصی سردرد به سراغتان می‌آید؟
- برای زنان، در چه بازه‌ای از دوره‌ی ماهیانه دچار سردرد می‌شوید؟
- آیا این سردردها ناشی از چیزی در محیط شما، مانند بو، سر و صدا و یا آب و هوا خاصی هستند؟
- درد را چطور توصیف می‌کنید؟
درمان‌های خانگی برای سردرد
وقتی سردرد شدید می‌شود، می‌توانید موارد ساده که در ادامه مطرح می‌شوند را امتحان کنید و به خودتان کمک کنید که احساس بهتری داشته باشید:
- از یک بسته یخ بر روی پیشانی، سر و یا گردن خود استفاده کنید.
- از داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن، ایبوپروفن یا ناپروکسن استفاده کنید.
- کمی کافئین مصرف کنید.
- به یک اتاق تاریک و ساکت بروید.
درمان‌های جایگزین
دیگر درمان‌های مکمل نیز می‌توانند شما را تسکین دهند و یا حتی از حملات سردرد جلوگیری کنند.
- استخوان‌درمانی (Osteopathy): در این روش، افراد کاربلد می‌توانند از دستکاری و تکنیک‌های بافت نرم در سر، گردن و بالای کمر استفاده کنند.
- بیوفیدبک و تمدد اعصاب: بیوفیدبک به شما کمک می‌کند نحوه واکنش گروه‌های عضلانی به استرس را کنترل کنید. این کار می‌تواند به جلوگیری و یا تسکین سردردهای تنشی کمک کند.
- طب سوزنی: مطالعات نشان داده‌اند که عمل قرار دادن سوزن‌های نازک در نقاط ویژه‌ای از بدن ممکن است به تسکین تنش و سردردهای میگرنی کمک کند.
- Mind-body medicine: هیبنوتیزم، تنفس عمیق، تجسم، مدیتیشن و یوگا می‌توانند با کمک به شما در مقابله با استرس، درد را تسکین دهند. این رشو ممکن است به خصوص برای سردردهای تنشی مفید باشد. هیبنوتیزم ممکن است درک شما از درد را نیز کاهش دهد.
- درمان رفتاری شناختی: این روش، مدیتیشن و تمدد اعصاب را با آموزش انگیزه، رفتار و چگونگی کنترل احساسات ترکیب می‌کند. با کمک روان‌درمانگر می‌توانید یاد بگیرید که افکار و نگرش‌های منفی و نحوه واکنش خود به استرس را تغییر دهید. این مهارت‌ها می‌توانند به شما کمک کنند از سردردهای میگرنی و تنشی جلوگیری کنید.
- بوتاکس: سم بوتولینوم که با نام بوتاکس شناحته می‌شود و درمانی برای رفع چین و چروک است، توسط سازمان غذا و داروی آمریکا برای پیشگیری از سردردهای میگرنی مزمن تایید شده است. اگر ۱۵ روز یا بیشتر در ماه میگرن دارید، می‌توانید هر ۳ ماه یک بار، برای ناحیه سر و گردن بوتاکس دریافت کنید.
توصیه‌های کلی برای درمان سردرد
- آب بنوشید.کم‌آب‌شدن بدن ممکن است منجر به سردرد شود. در واقع، مطالعات نشان داده‌اند که کم‌آبی مزمن یک علت شایع سردردهای تنشی و میگرن است.
خوشبختانه، نشان‌داده شده‌است که آب آشامیدنی علائم سردرد را در بیشتر افراد، ظرف ۳۰ دقیقه تا ۳ ساعت کاهش می‌دهد. علاوه بر این، کم‌آبی می‌تواند تمرکز را مختل کند و باعث تحریک‌پذیری شود و باعث شود که علائم سردرد بدتر هم به نظر برسند. برای کمک به جلوگیری از کم‌آبی، بر نوشیدن آب کافی در طول روز و خوردن غذاهای غنی از آب تمرکز کنید. - برای بدن خود منیزیم فراهم کنید. منیزیم ماده معدنی مهمی است که برای وظایف بی شماری در بدن از جمله کنترل قند خون و انتقال عصبی ضروری است. جالب توجه است که منیزیم نیز، به عنوان یک داروی موثر و ایمن برای سردرد شناخته شده است. شواهد نشان می‌دهد که کمبود منیزیم در افرادی که به سردردهای میگرنی مکرر مبتلا می‌شوند، در مقایسه با افرادی که این نوع سردرد را ندارند، شایع‌تر است. مطالعات نشان داده‌اند که درمان با ۶۰۰ میلی‌گرم سیترات منیزیم خوراکی در روز به کاهش فراوانی و شدت سردردهای میگرنی کمک می‌کند.
با این حال، استفاده از مکمل‌های منیزیم می‌تواند باعث عوارض جانبی گوارشی مانند اسهال در برخی افراد شود، بنابراین بهتر است که کار را با دوز کمتری در هنگام درمان علائم سردرد شروع کنید. - خواب کافی داشته باشید. محرومیت از خواب، می‌تواند از بسیاری جهات برای سلامتی شما مضر باشد و حتی ممکن است باعث سردرد در برخی افراد شود. برای مثال، یک مطالعه فراوانی و شدت سردرد را در کسانی که کم‌تر از ۶ ساعت خواب در شب داشتند و کسانی که بیشتر می‌خوابند مقایسه کرد. مشخص شد که کسانی که خواب کمتری دارند سردردهای مکرر و شدیدی دارند. با این حال نشان داده شده‌است که خواب بیش از حد باعث ایجاد سردرد می‌شود و استراحت مناسب برای کسانی که به دنبال جلوگیری از سردرد طبیعی هستند، مهم است. برای به دست آوردن فواید حداکثری از خواب، باید حدود ۷ تا ۹ ساعت خواب در شب را دارا بود.
- از خوردن غذاهایی که هسیتامین زیادی دارند، اجتناب کنید. هیستامین یک ماده شیمیایی است که به طور طبیعی در بدن یافت می‌شود و در سیستم ایمنی، گوارش و عصبی نقش دارد. همچنین در غذاهای ویژه‌ای مثل غذاهای تخمیری، ماهی دودی و گوشت پخته یافت می‌شود.
مطالعات نشان می‌دهند که مصرف هیستامین ممکن است باعث میگرن در کسانی شود که به آن حساس هستند. بدن برخی افراد قادر به دفع صحیح هیستامین نیست، زیرا عملکرد آنزیم‌های مسئول تجزیه آن مختل شده است. کاهش دادن غذاهای غنی از هیستامین در رژیم غذایی، می‌تواند یک استراتژی مفید برای افرادی باشد که سردردهای مکرر دارند. - از اسانس‌ها استفاده کنید. روغن‌های ضروری، مایعات بسیار غلیظی هستند که حاوی ترکیبات آروماتیک از انواع گیاهان هستند. آن‌ها فواید درمانی زیادی دارند و اغلب به صورت موضعی مورد استفاده قرار می‌گیرند اما برخی از آن‌ها می‌توانند خوراکی نیز باشند. زمانی که سردرد دارید، اسانس‌های نعناع و اسطوخودوس به طور ویژه مفید هستند. نشان داده شده است که استفاده از اسانس نعناع در ناحیه گیجگاهی، علائم سردردهای تنشی را کاهش می‌دهد.
- از استشمام بوهای قوی اجتناب کنید: رایحه‌های قوی مثل رایحه‌های عطرها و محصولات تمیزکننده می‌توانند باعث سردرد برخی افراد شوند.
مطالعه‌ای که بر روی ۴۰۰ نفر که سردرد میگرنی یا تنشی داشتند انجام شد نشان داد که بوی قوی، به خصوص عطر، اغلب باعث سردرد می‌شود. این حساسیت بیش از اندازه نسبت به بو، اسموفوبیا نامیده می‌شود و در افراد مبتلا به میگرن مزمن رایج است. اگر فکر می‌کنید که ممکن است نسبت به بوها حساس باشید، از عطر، دود سیگار و غذاهای با بوی تند اجتناب کنید. این کار می‌تواند به کاهش شانس ابتلا به حمله میگرنی کمک کند. - از نیترات‌ها و نیتریت‌ها دوری کنید. نیترات‌ها و نیتریت‌ها از نگهدارنده‌های رایج در مواد غذایی هستند که به موادی مانند هات‌داگ، سوسیس و بیکن اضافه می‌شوند تا با جلوگیری از رشد باکتری‌ها آن‌ها را تازه نگه دارند. غذاهایی که حاوی آن‌ها هستند در برخی افراد باعث سردرد می‌شوند.
نیتریت‌ها می‌توانند با انقباض رگ‌های خونی باعث ایجاد سردرد شوند. به منظور به حداقل رساندن قرار گرفتن در معرض نیتریت‌ها، مقدار گوشت‌های آماده در رژیم غذایی خود را محدود کنید و در صورت امکان، محصولات عاری از نیترات را انتخاب کنید.
نتیجه‌گیری
افراد زیادی هستند که از سردردهای مکرر رنج می‌برند. این موضوع، لزوم یافتن روش‌های درمانی موثر و طبیعی را مهم می‌سازد. یوگا، مکمل‌ها، روغن‌های ضروری و اصلاح رژیم غذایی همه روش‌های طبیعی، ایمن و موثر برای کاهش علائم سردرد هستند. با اینکه روش‌های سنتی مانند داروها اغلب ضروری هستند، اما اگر به دنبال یک رویکرد جامع‌تر هستید، روش‌های طبیعی و موثر زیادی برای پیشگیری و درمان سردرد وجود دارند.
منابع: WebMD، Healthline
