انواع قرص‌های خواب‌آور با ایجاد احساس خواب‌آلودگی و آرامش، بی‌خوابی را درمان می‌کنند. کمککنندههای خواب از جمله کمککنندههای طبیعی مثل ملاتونین می‌توانند باعث عوارض جانبی شوند. ممکن است در طول روز احساس گیجی و یا خواب‌آلودگی بکنید. برخی افراد نیز در خواب راه می‌روند یا غذا می‌خورند (پاراسومنیا). دیگر درمان‌های غیر دارویی مثل درمان شناختی-رفتاری (CBT) برای بهبود خواب بهتر هستند. در این مقاله از تریتا، در مورد انواع قرص خواب آور و عوارض احتمالی آن‌ها صحبت می‌شود. با ما همراه باشید.
قرص خواب آور چیست؟
همانطور که از نام آن مشخص است، قرص خواب آور به فرد کمک می‌کند تا بتواند کمی بخوابد. افرادی که اختلالات خواب مثل بی‌خوابی دارند ممکن است از این داروها برای کمک به خواب رفتن استفاده کنند. همچنین، انواع داروهای خواب آور می‌توانند به شما کمک کنند که اگر در نیمه شب در معرض بیدار شدن قرار گرفتید، در حالت خواب بمانید.
قرص‌های خواب‌آور نام‌های زیادی دارند:
- خواب آور (Hypnotics)
- آرامبخش (Sedatives)
- کمککنندههای خواب (Sleep aids)
- داروی خواب (Sleep medicine)
- آرامش‌بخش (Tranquilizers)
انواع قرص خواب آور چگونه کار می‌کنند؟
انواع مختلفی از قرص خواب آور وجود دارد و هر کدام نیز به گونه‌ای متفاوت عمل می‌کنند. برخی از این داروها باعث خواب‌آلودگی می‌شوند در حالی که برخی دیگر، منطقه‌ای از مغز که شما را هشیار نگه می‌دارد را ساکت می‌کنند.
انواع قرص خواب آور چقدر تاثیر گذار هستند؟
مطالعات نشان می‌دهد که قرص‌های خواب در بهبود استراحت شب، چندان مفید نیستند. بیشتر افرادی که با مصرف دارو به خواب می‌روند، در حدود ۸ تا ۲۰ دقیقه سریع‌تر از دیگر به خواب می‌روند. به طور کلی، کمک‌های خواب باید برای استفاده کوتاه‌مدت باشد. اگر یک رویداد استرس‌زا در زندگی مثل طلاق و یا مرگ در خانواده شما را بیدار نگاه می‌دارد، آن‌ها می‌توانند بسیار مفید باشند.
انواع قرص خواب‌آور کدامند؟
لطفا توجه داشته باشید که نویسنده این مقاله این محصولات را امتحان نکرده است. تمام اطلاعات ارائه‌شده صرفا مبتنی بر تحقیق هستند.
ملاتونین
مغز، هورمون ملاتونین را تولید می‌کند. ملاتونین چرخه خواب و بیداری بدن را تنظیم می‌کند. وقتی محیط بیرون روشن است، مغز کمتر ملاتونین تولید می‌کند و وقتی تاریک باشد، مثلا در طول زمستان، ملاتونین بیشتری را تولید می‌کند. سن نیز نقش مهمی را به عنوان فاکتور سن فرد بازی می‌کند، یعنی با افزایش سن، ملاتونین کمتری تولید می‌شود.
بسیاری از داروهای خواب، حاوی ملاتونین هستند. آن‌ها برای افراد دارای اختلالات خواب شبانه‌روزی که با زمان خواب و بیداری مشکل دارند، موثرتر هستند. ملاتونین می‌تواند برای این افراد مفید واقع شود:
- افرادی که پرواززدگی را تجریه می‌کنند.
- افرادی که در خواب شبانه دچار مشکل هستند.
- افرادی که می‌خواهند با کار شیفتی کنار بیایند.
در سال‌های اخیر، تولید کنندگان میان وعده‌ها و نوشیدنی‌های حاوی ملاتونین را به عنوان محصولات آرامش‌بخش به بازار عرضه کرده‌اند. با این حال، پزشکان نمی‌دانند که آن‌ها تا چه حد موثر هستند.
مکمل‌های ملاتونین، بدو نیار به نسخه از طریق داروخانه‌ها و فروشگاه‌های آنلاین در دسترس هستند. ملاتونین با دوز ۱ تا ۱۰ میلی‌گرم موجود است و فرد باید در هنگام خواب آن را مصرف کند. مدت زمانی که اثرات دارو باقی می‌مانند، به مقدار مصرف شده بستگی دارد.
این امکان وجود دارد که ملاتونین، بیش از حد مصرف شود. بنابراین افراد همیشه باید از دستورالعمل‌های محصول پیروی کنند و یا با پزشک در مورد دوز ایمن دارو صحبت کنند.
شواهد محدود نشان می‌دهد که ملاتونین می‌تواند بی‌خوابی را درمان کند. اگرچه یافته‌های ترکیبی نیز وجود دارد، اما بیشتر تحقیقات از جمله یک بررسی بزرگ در سال ۲۰۱۷ نشان می‌دهند که ملاتونین می‌تواند زمان لازم برای به خواب رفتن را کاهش دهد.
ریشه سنبل‌الطیب
ریشه سنبل‌الطیب جز مشترک گیاه سنبل‌الطیب است. بسیاری از مکمل‌های گیاهی حاوی سنبل‌الطیب هستند تا خواب را بهبود بخشند، اضطراب را تسکین دهند و باعث آرامش شوند. مکمل‌ها به شکل‌های مختلفی از جمله چای، مایعات و کپسول‌ها وجود دارند. آن‌ها ممکن است برای افرادی که نمی‌خواهند قرص یا دارو مصرف کنند مناسب باشند.
چندین مطالعه بالینی نشان داده‌اند که مصرف سنبل‌الطیب می‌تواند کیفیت خواب افراد مبتلا به بی‌خوابی را بهبود بخشد. با این حال، شواهد کافی برای تایید این که آیا ریشه سنبل‌الطیب یک داروی خواب موثر است یا خیر، در دسترس نیست.
مشخصات ایمنی ریشه سنبل‌الطیب هم هنوز مشخص نیست. عوارض جانبی احتمالی ممکن است شامل سردرد، گیجی، خارش و مشکلات معده باشد. بعضی از مردم بعد از خوردن ریشه سنبل‌الطیب، در صبح احساس خواب‌آلودگی می‌کنند.
از آنجایی که جامعه پزشکی هنوز از اثرات سنبل‌الطیب مطمئن نیست، افراد باردار و کودکان زیر ۳ سال نباید از آن استفاده کنند. داروهای خواب مبتنی بر ریشه سنبل‌الطیب در داروخانه‌ها و فروشگاه‌های آنلاین موجود هستند. در نهایت، افراد نیز باید برای مشاوره در مورد ایمنی و دوز دارو با پزشک خود صحبت کنند.
آرامبخش آنتی‌هیستامین
آرامبخش آنتی‌هیستامین، می‌توانند به کسانی که در به خواب رفتن مشکل دارند، کمک کند. برخی آنتی‌هیستامین‌های بدون نسخه که معمولا افراد برای درمان آلرژی از آن‌ها استفاده می‌کنند، می‌توانند باعث خواب‌آلودگی شوند. اما همه‌ی آنتی‌هیستامین‌ها این اثر را ندارند. برخی افراد از آنتی‌هیستامین‌های آرامبخش که به آنتی‌هیستامین‌های نسل اول نیز مشهور هستند، برای بهبود خواب و یا تسکین تنش و اضطراب استفاده می‌کنند.
موارد زیر، آنتی‌هیستامین‌های آرامبخش هستند:
- دیفن هیدرامین، جزء فعال در بنادریل (Benadryl)
- متیل آمین، جزء تشکیل‌دهنده فعال در Unisom
- سیپریزین، جزء فعال در مارزین (Marezine)
آنتی‌هیستامین‌های نسل دوم به احتمال کمتری، خواب‌آلودگی ایجاد می‌کنند و از آن‌ها برای درمان علائم طولانی‌مدت آلرژی استفاده می‌شود و به اندازه داروهای خواب موثر نیستند.
در زیر آنتی‌هیستامین‌های غیرآرام‌بخش آورده شده است:
- سیتریزین، ماده موثره موجود در Zyrtec
- لوراتادین، ماده موثره در کلیاریتین (Claritin)
- فکسوفنادین، ماده موثره در آلگرا (Allegra)
یک پزشک ممکن است یک آنتی‌هیستامین آرامبخش را توصیه کند، اما تنها به عنوان یک راه‌حل کوتاه‌مدت. اگر چه این داروها اعتیاد آور نیستند اما بدن به سرعت به آن‌ها عادت می‌کند. بنابراین در طول زمان اثرگذاری آن‌ها کمتر می‌شود. برای جلوگیری از مصرف بیش از حد این داروها، باید به دستورالعمل‌های محصول توجه ویژه داشت.
عوارض جانبی بالقوه قرص‌های خواب چیست؟
تقریبا هشت نفر از هر ۱۰ نفر روز بعد از مصرف داروهای خواب، اثر اضطراب را تجربه می‌کنند. آن‌ها احساس خواب‌آلودگی می‌کنند، تفکر درهم و برهم دارند و سرگیجه یا مشکلات تعادل را تجربه می‌کنند. این اثرات می‌توانند بر توانایی شما در رانندگی، کار کردن، رفتن به مدرسه و انجام کارهای روزانه تاثیر منفی بگذارد.
مصرف بیش از حد قرص‌های خواب بدون نسخه (و مکمل‌ها) می‌تواند باعث این عوارض جانبی شود:
- یبوست یا اسهال
- خشکی دهان
- سردرد
- ضعف عضلانی
- مشکلات گوارش، مانند سوزش معده و تهوع
وقتی شما هر شب داروهای خواب را مصرف می‌کنید بدن شما ممکن است به آن‌ها وابسته شود. وقتی مصرف دارو را متوقف کنید، ممکن است بی‌خوابی بدتر از قبل شود. این اثر، بی‌خوابی بازگشتی نامیده می‌شود. اگر مدت زیادی است که از انواع قرص خواب آور استفاده می‌کنید، با پزشک خود در مورد نحوه توقف ایمن مصرف آن‌ها صحبت کنید. متوقف ساختن مصرف آن‌ها ممکن است چندین ماه طول بکشد همچنین نباید این داروها را با داروهای مسکن و یا الکل ترکیب کنید.
برخی از داروهای تجویزی خواب ممکن است باعث ایجاد پاراسومنیا شوند. در حالی که فرد همچنان خواب است، این اختلال خواب مخرب می‌تواند باعث رفتارهای خطرناکی شود. افرادی که داروهای خواب آور مصرف می‌کنند، ممکن است در خواب راه بروند یا چیزی بخورند، دارو مصرف کنند، صحبت کنند یا حتی رانندگی کنند، در حالی که از این امر آگاه نیستند. ممکن است به نظر برسد که فرد بیدار ایت اما مغز وی کاملا هشیار نیست. بیشتر افراد انجام این کارها را بعد از بیدار شدن به یاد نمی‌آورند.
بنزودیازپین‌ها نیز می‌توانند اعتیادآور باشند و منجر به سوءمصرف مواد شوند. برای کاهش این خطر، پزشکان تنها این قرص‌های خواب را برای استفاده کوتاه‌مدت تجویز می‌کنند.
مصرف قرص خواب در رمان بارداری
هر دارویی که در دوران بارداری یا شیردهی مصرف می‌کنید، به کودک منتقل می‌شود. پیش از مصرف قرص‌های خواب و یا مکمل‌ها، با پزشک خود مشورت کنید. برای بی‌خوابی شدید، ممکن است یک کمک خواب کوتاه‌مدت توسط پزشک تجویز شود.
ایمنی قرص خواب آور برای کودکان
برخی والدین داروهای آنتی هیستامین بذون نسخه را به کودکان می‌دهند تا به خواب رفتن آن‌ها کمک کنند. این داروها برای اهداف خواب تایید نمی‌شوند و خطر مسمومیت کودک وجود دارد. لذا به کودکان مکمل‌هایی مثل ملاتونین ندهید. هیچ تحقیقی در مورد ایمنی آن‌ها برای کودکان وجود ندارد. در حال حاضر، هیچ نسخه دارویی برای خواب کودکان در دسترس نیست. تغییر رفتار خواب کودک اغلب بهترین راه برای بهبود خواب است.
چه موقع باید قرص خواب آور مصرف کرد؟
تخمین زده می‌شود که یک نفر از هر هفت آمریکایی بی‌خوابی طولانی‌مدت دارند. با بالا رفتن سن، مشکلات خواب بیشتر شایع می‌شوند. تقریبا یک نفر از هر سه نفر مسن، بعضی از انواع داروهای خواب را مصرف می‌کنند.
زمانی که فرد بی‌خوابی دارد، ممکن است در خوابیدن و یا خوابیدن مشکل داشته باشد، خیلی زود از خواب بیدار شود و یا وقتی بیدار می‌شود احساس طروات نکند. با این حال، بسیاری از افراد ممکن است برای درمان بی‌خوابی به قرص‌های خواب نیاز نداشته باشند. تنظیمات سبک زندگی، مانند ورزش کردن و اجتناب از مصرف الکل و نیکوتین، اغلب می‌تواند چرخه خواب فرد را بهبود ببخشد و از بی‌خوابی جلوگیری کنند. تغییر محیط خواب مانند تعویض یک تشک قدیمی نیز می‌تواند به شما کمک کند. اگر انجام این کارها به درمان بی‌خوابی شدید کمک نکند، قرص خواب می‌تواند راه‌حل کوتاه‌مدت خوبی باشد.
بهترین زمان برای مصرف ملاتونین به ماهیت مشکل خواب بستگی دارد:
- قرص‌های خواب برای بی‌خوابی: فرد مبتلا به بی‌خوابی باید یک داروی کمک خواب مصرف کند که شامل آنتی‌هیستامین‌های سنبل‌الطیب و آرامبخش، درست قبل یا هنگام خواب است.
- قرص‌های خواب برای پرواززدگی: ملاتونین گزینه خوبی برای مقابله با پرواززدگی است. چندین ساعت قبل از زمان خواب در طول سفر و چند روز بعد از آن، ملاتونین مصرف کنید.
- قرص‌های خواب برای کار شیفتی: ملاتونین ممکن است بهترین گزینه برای مدیریت کار شیفتی افراد باشد. مصرف ملاتونین در پایان شیفت می‌تواند به آماده کردن بدن برای خواب کمک کند.
افرادی که آنتی‌هیستامین‌های آرامبخش مصرف می‌کنند، باید از دستورها دارویی و یا توصیه یک متخصص پیروی کنند.
چگونه بهترین قرص خواب را از بین انواع داروهای خواب آور انتخاب کنیم؟
بهترین نوع قرص خواب برای فرد، به علت مشکلات خواب و الگوهای خواب فرد بستگی دارد. افراد مبتلا به بی‌خوابی ممکن است از یک دارو بهره‌مند شوند در حالی که افراد مبتلا به اختلال خواب، بهترین نتایج را با داروی دیگری تجربه می‌کنند. بهترین راه برای تعیین مناسب‌ترین قرص خواب و یا دوز آن مشاوره با پزشک برای توصیه‌های شخصی است.
چرا باید به طور طبیعی به خواب فرو برویم؟
درمان رفتاری-شناختی (CBT)، یک ابزار موثر برای بهبود خواب و درمان بی‌خوابی است. تغییرات رفتاری اغلب خواب را بدون نیاز به دارو بهبود می‌بخشد. برخی از تمرینات می‌توانند به طور طبیعی به خواب کمک کنند، از جمله:
- ورزش منظم: افراد می‌توانند چند ساعت قبل از خواب به فعالیت‌های فیزیکی بپردازند تا خواب را آسان‌تر کنند.
- اجتناب از محرک‌ها: از کافئین، نیکوتین و الکل برای چند ساعت قبل از خواب اجتناب کنید.
- داشتن برنامه خواب: برنامه خواب را در صورت امکان، حتی در روزهای تعطیل، حفظ کنید و در یک زمان به خواب بروید و از خواب بیدار شوید.
- محیط خواب: اتاق‌خواب را تاریک، آرام و کمی خنک نگه دارید تا خواب راحت‌تر شود.
- از مواجهه با صفحه نمایش اجتناب کنید: افراد باید استفاده از صفحه نمایش مانند گوشی‌های هوشمند، تلویزیون و دستگاه‌های شخصی را حداقل ۱ ساعت قبل از خواب متوقف کنند.
سخن نهایی
قرص‌های خواب بدون نسخه، ممکن است حاوی آنتی‌هیستامین یا ملاتونین باشند.
کمک‌های خواب می‌تواند به فرد کمک کند که استراحت بسیار مورد نیاز خود را به دست آورد اما اغلب آن‌ها فقط برای استفاده کوتاه‌مدت مناسب هستند. تنها زمانی که بی‌خوابی شدیدتر از بی‌خوابی گاه‌به‌گاه است قرص خواب مصرف کنید.
نگاه کردن به ساعت یا غلت زدن راه مناسبی برای سپری کردن شب نیست. با این حال، شما باید قبل از این که قرص خواب را امتحان کنید، با پزشک صحبت کنید. قرص خوابی که توسط پزشک تجویز شود، ممکن است انتخاب بهتری باشد. اغلب اوقات نیز، درمان‌های غیر دارویی و تغییرات رفتاری تمام چیزی هستند که شما برای بهبود خواب به آن نیاز دارید. پزشک می‌تواند بفهمد که چه چیزی باعث بی‌خوابی شما می‌شود و بهترین برنامه برای کمک به شما برای استراحت آسان‌تر را پیشنهاد می‌کند.
منابع: MedicalNewsToday، ClevelandClinic
