COVID-19 یک بیماری تنفسی است که می‌تواند به دستگاه تنفسی شما به‌ویژه ریه‌ها آسیب‌های جبران‌ناپذیری وارد نماید. COVID-19 می‌تواند طیف وسیعی از مشکلات تنفسی را ایجاد کند، از علائم خفیف مثل تب و سردرد گرفته تا شرایط بحرانی. افراد مسن و افرادی که بیماری‌های زمینه‌ای دیگری مانند بیماری‌های قلبی، سرطان و دیابت دارند ممکن است علائم جدی‌تری بروز دهند. در این مقاله از تریتا قصد داریم تا علائم درگیری ریه در کرونا را بشناسیم و خطرات و عواقب جدی آن را بررسی نماییم.
کرونا چگونه به ریه‌های یک بیمار آسیب می‌رساند؟
هنگامی که ویروس وارد بدن شما می‌شود، با غشاهای مخاطی بینی، دهان و چشم شما تماس پیدا می‌کند. ویروس وارد سلول سالم می‌شود و از سلول برای ساختن قسمت‌های جدید ویروس استفاده می‌کند. تکثیر می‌شود و ویروس‌های جدید سلول‌های مجاور را آلوده می‌کنند.دستگاه تنفسی خود را مثل درختی وارونه در نظر بگیرید. تنه نای شما است. ریه‌های شما به شاخه‌های کوچک‌تر و کوچک‌تر تقسیم می‌شود. در انتهای هر شاخه کیسه‌های هوایی کوچکی به نام آلوئول وجود دارد. این جایی است که اکسیژن وارد خون شما می‌شود و دی‌اکسیدکربن خارج می‌شود.
ویروس کرونا می‌تواند قسمت فوقانی یا تحتانی دستگاه تنفسی شما را آلوده کند. از راه‌های هوایی شما عبور می‌کند و پوشش داخلی می‌تواند متورم و ملتهب شود. در برخی موارد، عفونت می‌تواند تا انتهای آلوئول‌ها ادامه یابد.
در موارد خفیف، شدید و بحرانی، ویروس چگونه ریه‌ها را درگیر می‌کند؟
علائم درگیری ریه فرد مبتلا به ویروس کرونا در موارد متفاوت بیماری چیست؟ حدود ۸۰ درصد از افرادی که مبتلا به COVID-19 هستند علائم خفیف تا متوسطی دارند. این افراد ممکن است سرفه خشک یا گلودرد داشته باشند.
حدود ۱۴ درصد از موارد COVID-19 شدید هستند و عفونت هر دو ریه را درگیر می‌کند. با بدتر شدن تورم، ریه‌های شما پر از مایع می‌شود.همچنین ممکن است ذات‌الریه تشدید شود. در این حالت کیسه‌های هوا مملو از مخاط، مایع و سایر سلول‌هایی است که در تلاش برای مبارزه با عفونت هستند. این می‌تواند دریافت اکسیژن را برای بدن شما دشوار کند. ممکن است در تنفس مشکل داشته باشید یا احساس تنگی نفس کنید. همچنین ممکن است سریع‌تر نفس بکشید.
در موارد بحرانی که حدود ۵ درصد از کل موارد را تشکیل می‌دهد. عفونت می‌تواند به دیواره‌ها و پوشش کیسه‌های هوا در ریه‌های شما آسیب برساند. همان‌طور که بدن شما سعی می‌کند با ویروس مبارزه کند، ریه‌های شما ملتهب‌تر می‌شود و از مایع پر می‌شود. این می‌تواند مبادله اکسیژن و دی‌اکسیدکربن را برای آنها سخت‌تر کند.
ممکن است به ذات‌الریه شدید یا سندرم زجر تنفسی (ARDS) مبتلا باشید. در بحرانی‌ترین موارد، ریه‌های شما برای انجام کار خود به کمک دستگاهی به نام ونتیلاتور نیاز دارند. شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد ۲۰ تا ۳۰ درصد از بیماران بدحال می‌توانند در ریه‌ها، قلب، مغز و پاها دچار لخته شوند که برخی از آنها تهدیدکننده زندگی هستند.
علائم بیماری چه زمانی خود را نشان می‌دهند؟
حتی قبل از بروز هرگونه علامتی، ممکن است ۲۵ درصد از ریه‌ها به این ویروس آلوده شده باشند. بااین‌وجود، اگر به‌موقع از متخصصان کمک بگیرید، می‌توانید ریه‌های خود را از عفونت‌های شدید و کشنده نجات دهید. علائم وجود بیماری کرونا و درگیری بخش‌های مختلف بدن از جمله ریه و قلب ممکن است با تاخیر ظهور کنند.
عفونت کووید-۱۹ بر اندام‌های متعددی در بدن میزبان، از جمله قلب، مغز و ریه و سایر اندام‌ها تأثیر می‌گذارد. بااین‌حال، ازآنجاکه این عفونت تنفسی است، تأثیر آن بر ریه‌ها می‌تواند بسیار جدی‌تر باشد. با عبور عفونت از طریق دستگاه تنفسی، سیستم ایمنی بدن شما با ویروس‌ها مقابله می‌کند. ریه‌ها و مجاری تنفسی شما متورم و ملتهب می‌شوند. این عفونت می‌تواند در یک قسمت از ریه شروع شده و گسترش یابد.
از کجا می بفهمیم ریه‌ها دچار درگیری ناشی از کرونا شده‌اند؟
اگر در تنفس مشکل دارید، به‌احتمال زیاد ویروس ریه‌ها را آلوده کرده است. در صورت وجود تورم یا درد شدید در قسمت تحتانی ریه‌ها، بلافاصله با پزشک مشورت کنید. سرفه خشک و درد در قفسه سینه در هنگام سرفه نیز از علائم مثبت کووید-۱۹ است.
در اینجا برخی از نشانه‌هایی که باید برای جلوگیری از ایجاد عارضه‌های جدی موردتوجه قرار گیرد، آمده است:
تنگی نفس
برای افراد مبتلا به کووید، به‌ویژه افرادی که به گروه‌های پرخطر تعلق دارند، تنگی نفس یا افت اشباع اکسیژن می‌تواند شایع باشد و در کوتاه‌ترین زمان سبب مرگ افراد شود.
بیمارانی که دچار تنگی نفس می‌شوند نیاز به اکسیژن و تهویه دارند و از درد قفسه سینه رنج می‌برند. این امر می‌تواند مشکلاتی را پس از بهبودی ایجاد کند، زیرا چنین بیمارانی ممکن است برای ازسرگیری عملکرد طبیعی خود به کمک و پشتیبانی بیشتری نیاز دارند. هنگامی که کووید -۱۹ در ریه‌ها گسترش می‌یابد، ممکن است بیماران دچار تنگی نفس شوند زیرا ویروس مانع ورود اکسیژن به ریه‌ها می‌شود. اگر این وضعیت تشدید شود، ممکن است بیماران برای کمک به سیستم تنفسی از دستگاه‌های کمک تنفسی استفاده کنند.
سرفه مداوم
سرفه خشک یک علامت معمولی COVID-19 است اما اگر بدون وقفه سرفه می‌زنید و حتی ۲-۳ هفته پس از دوره عفونت اولیه بهبود نیافته است، ممکن است نشانه‌ای از درگیری ریه با COVID باشد. سرفه‌های شدید و مداوم نیز می‌تواند نشانه‌ای از COVID طولانی باشد.
کووید -۱۹ در ریه‌ها انسداد ایجاد می‌کند و پس از ورود ویروس ریه ملتهب می‌شود. درست پس از ورود ویروس در ریه تقسیم و تکثیر می‌شود. این اتفاق می‌تواند منجر به سرفه مداوم شود. بااین‌حال، سرفه‌های مربوط به کووید -۱۹ سرفه بدون مخاط و خشک است.
درد قفسه سینه
کووید -۱۹ ممکن است باعث آسیب کشنده به ریه شود که به نوبه خود می‌تواند منجر به درد قفسه سینه شود.
ذات‌الریه
در ذات‌الریه، ریه‌ها پر از مایع و ملتهب می‌شوند که منجر به مشکلات تنفسی می‌شود. ذات‌الریه ناشی از کووید -۱۹ در هر دو ریه گسترش می‌یابد. کیسه‌های هوایی در ریه‌ها پر از مایع می‌شوند. این امر توانایی آنها در دریافت اکسیژن را محدود کرده و باعث تنگی نفس، سرفه و سایر علائم می‌شوند.
عفونت ثانوی
وقتی فردی به کووید -۱۹ مبتلا می‌شود، سیستم ایمنی بدن سخت در حال مبارزه با مهاجم است. این می‌تواند بدن را در برابر عفونت با باکتری یا ویروس دیگری به جز Covid-19 آسیب‌پذیرتر کند. بدتر شدن عوارض ریه یا قفسه سینه ممکن است بدن را در معرض بیماری‌های دیگر و عفونت‌های کشنده مانند سپتیسمی قرار دهد که می‌تواند زمانی اتفاق بیفتد که ویروس وارد جریان خون شده و به بافت‌های سالم بدن از جمله قلب و ریه حمله کند.
سپتیسمی همچنین می‌تواند هماهنگی بین اندام‌های مختلف را که برای عملکرد ما حیاتی است، مخدوش کرده و آن را بسیار دشوار کند. در برخی موارد شدید، می‌تواند منجر به آسیب دائمی ریه نیز شود. بیماران پرخطر باید به نظارت و ارزیابی علائم حیاتی خود ادامه دهند.
عوارض درگیری ریه‌ها به کرونا چیست؟
COVID-19 می‌تواند عوارض ریوی مانند ذات‌الریه، ناراحتی حاد تنفسی و در برخی موارد کشنده، نابودی کامل ریه‌ها را ایجاد کند. در صورت ذات‌الریه ناشی از این ویروس، کیسه‌های هوا در ریه‌ها پر از مایع شده و دریچه‌های ریه ملتهب می‌شوند که منجر به مشکلات تنفسی همراه با سرفه می‌شود.
درحالی‌که اکثر افراد بدون هیچ‌گونه آسیب دائمی ریه از ذات‌الریه رهایی می‌یابند، این ویروس خاص ممکن است باعث ایجاد مشکلات تنفسی شود که مدت‌زمان زیادی طول می‌کشد تا کاملاً از بین برود.
چگونه نحوه عملکرد ریه را بهبود دهیم؟
دو عملکرد سلامت کلی ریه‌ها را تعیین می‌کند :
- ظرفیت ریه، یعنی میزان گسترش ریه‌ها که ژنتیکی است.
- مورد دوم پردازش اکسیژن و توزیع آن در بدن است. این عملکرد تا ۲۵ سالگی توسعه پیدا می‌کند، پس از آن به‌تدریج کاهش می‌یابد.
بهبود عملکرد ریه موردی مهم و ضروری است و باید مورد توجه قرار گیرد. بهبود عملکرد را می‌توان عمدتاً با تمرینات به دست آورد. حداقل ۳۰ دقیقه برای بزرگسالان و ۶۰ دقیقه ورزش بدنی برای کودکان به طور روزانه برای جلوگیری از هرگونه ناراحتی ریوی ضروری است. تمرینات بدنی به ما اجازه می‌دهد تا نفس‌های عمیق‌تری بکشیم و دریچه‌های داخلی ریه را منبسط و منقبض کنیم. این کار سطح اشباع اکسیژن مطلوب برای عملکرد سالم ریه را تضمین می‌کند. این کار سطح هموگلوبین و گلبول قرمز را در خون بررسی می‌کند تا از جریان هوای ورودی و خروجی ریه‌ها اطمینان حاصل شود. دویدن، پیاده‌روی سریع، دوچرخه‌سواری، شنا همه نمونه‌های خوبی از تمرینات بدنی پیشنهادی هستند.
بهترین راه کاهش التهاب مزمن، تغذیه مناسب، به‌ویژه استفاده از غذاهای حاوی آنتی‌اکسیدان بالا مانند میوه‌ها و سبزی‌ها است. موز، سیب، گوجه‌فرنگی و انگور همگی سرشار از آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی هستند و می‌توانند باگذشت زمان التهاب را کاهش دهند.
برای کاهش شدت بیماری چه کارهایی می‌توان انجام داد؟
چه راهکارهایی وجود دارد که بیماران بتوانند میزان آسیب و علائم درگیری ریه های خود را در کرونا کاهش دهند؟ اگر مشکل سلامتی دارید که شما را در معرض خطر بیشتری قرار می‌دهد، تمام تلاش خود را برای به‌حداقل‌رساندن احتمال ابتلا به ویروس انجام می‌دهید. اطمینان حاصل کنید که شرایط بیماری مزمن شما به بهترین نحو ممکن مدیریت می‌شود. به‌عنوان‌مثال، افرادی که مبتلا به دیابت، COPD یا بیماری قلبی هستند باید مراقب باشند که با نظارت پزشک و مصرف داروهای خود طبق دستور، شرایط بیماری را مدیریت کنند.
تغذیه مناسب نیز می‌تواند به بیماران در جلوگیری از عوارض COVID-19 کمک کند. تغذیه خوب برای سلامت کلی بدن مهم است. پس از یک دوره بیماری حاد COVID-19، ریه‌های بیمار می‌تواند بهبود یابد، اما نه در فاصله زمانی کوتاه. بهبود آسیب‌های ریه به زمان نیاز دارد. آسیب اولیه به ریه‌ها و به دنبال آن ایجاد زخم در این بیماران به وجود می‌آید. باگذشت زمان، بافت بهبود می‌یابد، اما سه ماه تا یک سال یا بیشتر طول می‌کشد تا عملکرد ریه فرد به سطح قبل از COVID-19 بازگردد.
آیا این عوارض ناشی درگیری ریه‌هابه طور کامل بهبود می‌یابند؟
بهبود علائم و آسیب‌های درگیری ریه در کرونا شبیه به شکستن استخوان ساق پا است که ماه‌ها به گچ نیاز دارد و گچ برداشته می‌شود. هیچ‌کس انتظار ندارد که بلافاصله با پای تازه درمان شده شروع به دویدن کند. با تقویت پا و رشد مجدد ماهیچه‌ها، بیماران از این درد رهایی می‌یابند. ریه‌های ما نیز به همین طریق بهبود می‌یابند.
پس از پایان همه‌گیری، گروهی از بیماران با نیازهای بهداشتی جدید وجود خواهند داشت. پزشکان، درمانگران تنفسی و سایر ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی باید به این بیماران کمک کنند تا جایی که ممکن است عملکرد ریه خود را بازیابی کنند.
