حمله پانیک یا حمله عصبی (Panic attacks) یا وحشت‌زدگی، نوعی حمله‌ی ناگهانی و غیر منطقی همراه با احساس ترس و اضطراب است که باعث ایجاد علائم فیزیکی مثل افزایش ضربان قلب، سریع شدن ریتم تنفس و تعرق می‌شود. برخی افراد به قدری از این حملات می‌ترسند که دچار اختلال وحشت (Panic disorder) که نوعی اختلال اضطراب است می‌شوند. درمان و داروهای ضد اضطراب می‌توانند حمله عصبی و علائم آن را متوقف کنند.
حمله عصبی چیست؟
حمله عصبی یا حمله پانیک، باعث ایجاد احساسات کوتاه و ناگهانی ترس و واکنش‌های فیزیکی شدید در پاسخ به وضعیت‌های عادی و غیر تهدیدکننده می‌شود. وقتی دچار حمله عصبی می‌شوید، ممکن است دچار تعرق فراوان شوید، تنفس برایتان دشوار شود و احساس کنید که دچار تپش قلب یا دچار حمله قلبی شده‌اید.
اختلال وحشت نیز می‌تواند زمانی ایجاد شود که فرد بیش از حد نگران یک حمله عصبی دیگر باشید و یا رفتارهای خود را طوری تغییر دهد تا از حمله ترس و وحشت بعدی جلوگیری کند.
هر ساله، تا ۱۱ درصد از آمریکایی‌ها یک حمله عصبی را تجربه می‌کنند. تقریبا ۲ تا ۳ درصد از آن‌ها هم دچار اختلال وحشت می‌شوند.
چه عواملی بر تجربه کردن حمله عصبی و علائم آن موثر هستند؟
هر کسی می‌تواند حمله عصبی را تجربه کند. این عوامل می‌توانند در حمله عصبی نقش داشته باشند:
- سن: حملات عصبی معمولا اولین بار در دوران نوجوانی یا اوایل بزرگسالی رخ می‌دهند. اما افراد در همه سنین، از جمله کودکان، می‌توانند حملات عصبی را تجربه کنند.
- جنسیت: احتمال اینکه زنان حمله عصبی را تجربه کنند، دو برابر بیشتر از مردان است.
علت وقوع حمله عصبی و علائم آن چیست؟
علت وقوع حمله عصبی یا اختلال وحشت همچنان برای کارشناسان ناشناخته است. مغز و سیستم عصبی در نوع واکنش افراد نسبت به ترس و اضطراب دارند. احتمال دچار شدن به حمله عصبی در یک فرد افزایش می‌یابد، اگر:
- سابقه خانوادگی: اختلالات اضطراب از جمله اختلالات ترس، در اغلب خانواده‌ها رخ می‌دهند. دلیل آن نیز برای کارشناسان مشخص نیست.
- مشکلات سلامت روانی: افرادی که اختلالات اضطرابی، افسردگی یا دیگر اختلالات روانی دارند بیشتر در معرض حملات عصبی و علائم آن قرار دارند.
- مشکلات سوءمصرف مواد: اعتیاد به الکل و اعتیاد به مواد مخدر می‌تواند خطر حملات عصبی را افزایش دهد.
علائم حمله عصبی کدامند؟
حملات عصبی به طور ناگهانی و بدون نشانه اولیه رخ می‌دهند. بعد از اینکه حمله عصبی شروع شود، هیچ راهی برای جلوگیری از آن وجود ندارد. علائم حمله عصبی معمولا در عرض ۱۰ دقیقه پس از شروع حمله اوج می‌گیرند و سپس به زودی ناپدید می‌شوند. نشانه‌های حمله عصبی عبارتند از:
- درد فقسه سینه
- لرز
- احساس خفگی
- مشکل شدن تنفس
- ترس از دست دادن کنترل
- احساس فرا رسیدن مرگ
- احساس وحشت شدید
- حالت تهوع
- افزایش ضربان قلب
- تعرق
- مورمور شدن و یا کرختی در انگشتان دست و پا
- لرزیدن
حملات عصبی چگونه تشخیص داده می‌شوند؟
مشکلات جدی سلامتی، مانند بیماری‌های قلبی، بیماری‌های تیروئیدی و مشکلات تنفسی، علائمی شبیه به حملات عصبی و وحشت ایجاد می‌کنند. ممکن است پزشکان برای رد کردن اینکه مشکل فیزیکی وجود داشته باشد، برخی معاینات و آزمایشات را انجام دهند. اگر هیچ عامل فیزیکی‌ای وجود نداشته باشد، بر اساس علائم و شواهد، ممکن است مشکل موجود به عنوان حمله عصبی تشخیص داده شود.
تشخیص اختلال وحشت توسط پزشکان صورت می‌پذیرد. احتمالا زمانی که فردی حملات عصبی زیادی را تجربه می‌کند، اختلال وحشت وی تشخیص داده شود. همچنین داشتن این علائم نیز می‌تواند منجر به تشخیص اختلال وحشت شود:
- ترس مکرر نسب به داشن حملات عصبی در آینده
- ترس نسبت به از دست دادن کنترل در طول یک حمله عصبی
- تغییر رفتار در راستای جلوگیری از موقعیت‌هایی که محرک حملع عصبی هستند.
چگونه می‌توان حمله عصبی و علائم آن را مدیریت کرد؟
روان‌درمانی، دارو و یا ترکیبی از آن‌ها در جلوگیری از حملات ترس و وحشت بسیار موثر هستند. اینکه یک فرد تا چه مدت به درمان نیاز دارد، به شدت مشکل وی و میزان اثربخشی درمان بستگی دارد. گزینه‌های درمان حمله عصبی شامل این موارد است:
- روان‌درمانی: درمان رفتاری شناحتی (CBT) نوعی روان‌درمانی یا گفتار درمانی است. فرد افکار و احساسات خود را با یک متخصص بهداشت روانی مانند یک مشاور یا روانشناس دارای مجوز در میان می‌گذارد و با او به بحث می‌نشیند. متخصص در شناسایی محرک‌های حمله عصبی به فرد کمک می‌کند تا او بتواند طرز فکر، رفتار و واکنش‌های خود را تغییر دهد. همانطور که نحوه پاسخ دادن به محرک‌های حمله عصبی تغییر می‌کند، این حملات کاهش می‌یابند و در نهایت متوقف می‌شوند.
- داروهای ضد افسردگی: برخی داروهای ضد افسردگی می‌توانند حملات عصبی را کم‌تر کنند یا شدت آن‌ها را کاهش دهند. داروهایی تجویزی احتمالی شامل بازدارنده‌های بازجذب سروتونین (SSRI)، بازدارنده‌های بازجذب سروتونین-نوراپی‌نفرین (SNRI) یا داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای (TCA) هستند. SSRIها شامل فلوکستین و پاروکستین هستند. SNRIها شامل دیلکستین و ونلافاکسین هستند و TCAها هم شامل آمی‌تریپتیلین و دوکسپین است.
- داروهای ضد اضطراب: بنزودیازپین‌ها رایج‌ترین داروهای ضد اضطراب هستند که برای درمان و جلوگیری از حملات عصبی تجویز می‌شوند. آن‌ها به کاهش اضطراب کمک می‌کنند اما خطر اعتیاد یا وابستگی را نیز دارند. این داروها شامل آلپرازولام و لورازپام هستند.
عوارض حملات عصبی چیست؟
حملات عصبی تا حد زیادی قابل درمان هستند. متاسفانه، بسیاری از افراد به دلیل خجالت، از درخواست کمک اجتناب می‌کنند. حملات عصبی که و یا اختلال وحشت که درمان نشده باشند، می‌توانند در توانایی فرد برای لذت بردن از زندگی اختلال ایجاد کند. همچنین ممکن است فرد به مشکلات زیر هم دچار شود:
- اضطراب پیشگیرانه: احتمال تجربه کردن حمله عصبی، اضطراب شدیدی را به همراه دارد.
- فوبیا: فوبیا یک ترس شدید و غیر منطقی از چیزی خاص است. برای مثال، آکروفوبیا ترس از ارتفاع است در حالی که کلاستروفوبیا به معنی ترس از فضاهای محصور است.
- آگورفوبیا: تقریبا دو سوم افراد مبتلا به اختلال وحشت، به آگورافوبیا هم دچار می‌شوند. این اختلال اضطراب باعث می‌شود که فرد از حضور در مکان‌ها و یا موقعیت‌هایی که ممکن است حمله وحشت در آن‌ها اتفاق بیفتد، هراس داشته باشد. ترس می‌تواند به حدی شدید که فرد، بیش از حد از ترک خانه خود می‌ترسد.
چطور می‌توان از حمله عصبی جلوگیری کرد؟
پزشک معالج می‌تواند در شناسایی محرک‌هایی که باعث ایجاد حملات عصبی می‌شوند، به فرد کمک کند. در طی روان‌درمانی، استراتژی‌هایی برای مدیریت شرایط و جلوگیری از حمله به فرد یاد داده می‌شود. اقدامات زیر نیز در کاهش احتمال دچار شدن به حمله عصبی موثر هستند:
- کاهش مصرف کافئین
- ورزش منظم
- رژیم غذایی سالم
- مدیریت استرس
لازم به ذکر است که قبل از مصرف مکمل‌های گیاهی و یا داروهای اضافی با پزشک خود صحبت کنید. برخی از این مواد می‌توانند اضطراب را افزایش دهند.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟
برخی از حملات عصبی دارای نشانه‌هایی هستند که می‌توانند با یک مشکل فیزیکی مانند حمله قلبی اشتباه گرفته شوند. اگر دچار درد قفسه سینه و یا مشکل تنفس هستید و یا هوشیاری خود را از دست می‌دهید، به دنبال مراقبت‌های پزشکی اورژانسی باشید.
اگر علائم حمله عصبی را دارید و مشکلات زیر را تجربه می‌کنید، باید به پزشک مراجعه کنید:
- داشتن اضطراب مزمنی که با زندگی روزمره تداخل دارد.
- مشکل تمرکز کردن
- زود رنجی شدید
- ترس از ترک خانه
- تجربه کردن علائم حمله عصبی که بیش از ۱۵ دقیقه طول می‌کشند.
- مشکلات خواب
سخن نهایی در مورد علائم حمله عصبی
حملات عصبی می‌توانند شدیدا ناراحت‌کننده باشند. اگر چه آن‌ها از نظر فیزیکی مضر نیستند اما می‌توانند بر سلامت روان فرد تاثیر بگذارند و او را از انجام کارهایی که دوست دارید باز دارند. در مورد بیان حملات عصبی خود به پزشک ابایی نداشته باشید. زیرا پزشک می‌تواند به شما کمک کند بر ترس‌ها و اضطراب‌هایی که باعث حمله عصبی می‌شوند غلبه کنید. می‌توان با درمان‌هایی مانند روان‌درمانی و دارو، حمله عصبی را به بهبود پیش برد.
منبع: ClevelandClinic
اول اینکه بدونید خیییییلی مثل شمادچار این حملات اضطرابی شده ، میشن و خواهند شد وبعد خوب شده و خواهندشد واعتقاد قلبی به این داشته باشید که اگر اونخواهد هیچ اتفاق بدی نخواهد افتاد.حتی اگه هشتصدبار هم تا سر حد خفگی و وحشت اضطراب بگیریم ،اینکه چه زمانی و کجاقراره هرکدام از مابمیریم فقط دست خودشه وبرای ما تا آخر عمرمان یک ناشناخته و رازه و اتفاقا چه بسا زمانی که در عادی ترین و آرامترین لحظات زندگیمون به سر میبریم،بدون اینکه متوجه بشیم دست در دستش بذاریم و به وصالش برسیم…اما سه نکته که خودم تجربش کردم،اول تغذیه رو جدی بگیرید.( بخصوص طب سنتی وتقویت بدن) دوم دکتر روانپزشک خوب برید و دارو هاش رو حتمامصرف کنید سوم ذکر زیادبگید بعضی بندهای بعضی دعاها مثلا بند ۱۲ و ۱۳ دعای جوشن کبیر یا بعضی بندهای دعای عرفه دقیقا وصف همین حالات درماندگی آدم‌هاست…بعضی آیات قرآن که محشرن و البته ذکر” لا حول و لا قوت الا بالله “