انواع مختلفی از سردرد وجود دارد که برخی از آن‌ها، علت ایجاد سردرد در ناحیه پیشانی هستند. شناسایی نوع سردرد، می‌تواند در تعیین درمان مناسب کمک‌کننده باشد. سردرد در جلوی سر به ندرت با آن قسمت از مغز مرتبط است و این به خودی خود یک اختلال خاص نیست، بلکه درد در جلوی سر معمولا نشان‌دهنده یکی از انواع مختلف سردرد است.
با توجه به گزارش موسسه ملی سلامت آمریکا (NIH)، بیش از ۹ نفر از هر ۱۰ بزرگ‌سال در طول زندگی خود دچار سردرد می‌شوند. سردرد یکی از شایع‌ترین دلایل مراجعه به پزشک یا غیبت در محل کار یا مدرسه است. در این مقاله از تریتا، انواع مختلف سردرد که می‌توانند علت وقوع درد در ناحیه پیشانی باشند را بررسی می‌کنیم. ما در مورد علل، علائم، پیشگیری و درمان آن‌ها بحث می‌کنیم و در مورد زمان مراجعه به پزشک مشاوره می‌دهیم.
پیش‌تر در تریتا در مورد انواع سردرد نیز توضیح داده شده است. در مقاله‌ی دیگری نیز، در مورد علت سردرد پشت سر صحبت شده است. می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد انواع سردرد، آن مطلب را نیز مشاهده فرمایید.
سردردهایی که علت درد در قسمت پیشانی هستند، کدامند؟
هر یک از چهار نوع سردرد زیر به احتمال زیاد باعث ایجاد درد در جلوی سر می‌شوند:
سردرد تنشی
سردرد تنشی شایع‌ترین نوع سردرد است و اغلب افراد هر چند وقت یک‌بار آن را تجربه می‌کنند. این سردردها علائم زیر را دارند:
- دردی یکنواخت و مداوم که فرد می‌تواند در تمام طول سرش آن را احساس کند.
- دردی که اغلب از پیشانی یا شقیقه‌ها یا پشت چشم‌ها شروع می‌شود.
- نرم شدن اطراف سر، پوست سر، صورت، گردن و شانه.
- احساس سفتی یا فشاری که شبیه به سفت شدن یک کمربند دور سر است.
شدت سردردهای تنشی می‌تواند ملایم تا شدید باشد. سردردهای تنشی معمولا بین ۳۰ دقیقه تا چند ساعت طول می‌کشند اما گاهی اوقات طول آن‌ها، به چند روز نیز می‌رسد. آن‌ها همچنین ممکن است در طول یک ماه، چند بار رخ دهند.
استرس، اضطراب و یا افسردگی اغلب باعث سردردهای تنشی می‌شوند اما سردردهای تنشی، می‌توانند به خاطر خستگی، وضعیت بدنی بد و یا مشکلات اسکلتی عضلانی در گردن نیز رخ دهند. افراد، اغلب می‌توانند درد ناشی از سردردهای تنشی را با استفاده از مسکن‌های کاهنده درد (OTC) مانند ایبوپروفن، استامینوفن و یا آسپرین تسکین دهند. موارد زیر نیز می‌توانند مفید باشند:
- ماساژ
- تمرین دادن گردن به آرامی
- گرفتن یک دوش داغ
- قرار دادن یک حوله یا لیف داغ روی پیشانی یا گردن
مهم است که به دنبال مراقبت‌های پزشکی برای سردردهای شدید و مداوم باشید. اگر سردرد تنشی بیش از ۱۵ بار در ماه رخ دهند، پزشکان آن‌ها را مزمن می‌دانند. ممکن است گاهی اوقات، پزشک داروی ضد افسردگی آمی‌تریپتیلین را برای درمان سردردهای تنشی مزمن تجویز کند.
خستگی چشم
خستگی چشم نیز ممکن است علت سردرد پیشانی باشد. سردرد ناشی از خستگی چشم ممکن است شبیه سردرد تنشی باشد، با این تفاوت که دید تصحیح‌نشده یا آستیگماتیسم در یک یا هر دو چشم معمولا علت آن است.
خستگی چشم می‌تواند علل مختلفی داشته باشد، از جمله:
- تکالیف دیداری طولانی‌مدت مانند خواندن و یا استفاده از کامپیوتر
- دوره‌های طولانی تمرکز
- استرس
- وضعیت بدنی بد
افراد مبتلا به سردرد ناشی از خستگی چشم باید برای انجام معاینه چشمی به چشم‌پزشک مراجعه کنند. اگر نقص بینایی علت خستگی چشم باشد، ممکن است که فرد به عینک یا لنز تماسی نیاز داشته باشد.
همچنین افراد می‌توانند گام‌های مشخصی برای به حداقل رساندن خشتگی چشم بردارند. مانند:
- انجام استراحت‌های منظم در موقع انجام کارهایی که به دید قوی نیاز دارند.
- تمرین کردن حالت بدنی مناسب، در هنگام نشستن پشت میز
- انجام حرکت کششی در گردن و بازوها به طور مرتب
- استفاده از یک فیلتر ضد انعکاس نور برای صفحات کامپیوتر
سردردهای خوشه‌ای
سردردهای خوشه‌ای نادر هستند اما می‌توانند شدیدا دردناک باشند. در این نوع سردرد، فرد معمولا در یک طرف سر و اغلب در اطراف چشم، گیج‌گاه و یا پیشانی احساس درد می‌کند. این سردردها معمولا بدون هیچ هشداری شروع می‌شوند و می‌توانند چندین ساعت طول بکشند. فرد ممکن است بیش از یکی از این سردردها را در روز تجربه کند.
نشانه‌های دیگر سردرد خوشه‌ای عبارتند از:
- احساس بی‌قراری و ناآرامی
- آبریزش بینی
- مسدود شدن مسیر بینی
- متورم شدن یا آب آمدن از چشم
افراد می‌توانند انواع سردردهای خوشه‌ای را تجربه کنند که هفته‌ها یا ماه‌ها، معمولا ۴ تا ۱۲ هفته طول می‌کشد. این سردردها معمولا به طور همزمان در هر روز اتفاق می‌افتند و اغلب باعث بیدار شدن فرد از خواب می‌شوند.
علت سردردهای هنوز خوشه‌ای به خوبی درک نشده است، اما ممکن است در خانواده‌ها دیده شود، یعنی ممکن است ارثی باشد. الکل، سیگار کشیدن و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی با بوی قوی می‌تواند باعث حمله این نوع سردرد شود.
افرادی که سردردهای خوشه‌ای را تجربه می‌کنند باید با پزشک صحبت کنند. گزینه‌های درمان عبارتند از:
- سوماتریپتان
- کورتیکواستروئیدها
- اکسیژن‌درمانی
- لیتیم (به عنوان داروهای تثبیت‌کننده خلق)
- وراپامیل، یک یک داروی مسدود‌کننده‌ی کانال‌های کلسیمی است.
- تزریق داروی بی‌حسی موضعی به پشت سر
در برخی موارد، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند تا یک دستگاه تحریک الکتریکی را در سمتی از صورت بیمار قرار دهد.
سردرد سینوسی
عفونت و یا واکنش آلرژیک، سینوس‌ها را ملتهب می‌کند که به سینوزیت مشهور است. ورم سینوس‌ها می‌تواند منجر به سردرد و حساسیت در اطراف پیشانی، گونه‌ها و چشم‌ها شود. ویژگی‌های این سردردها عبارتند از:
- دردی کسل‌کننده و ضربان‌دار
- دردی که در اثر حرکات سر تشدید می‌شود.
- آبریزش بینی
- مسدود شدن مسیر بینی
- تب
- دندان‌درد
افراد، اغلب بعد از سرماخوردگی و یا آنفولانزا سینوزیت دارند و معمولا این موضوع بدون درمان برطرف می‌شود. با این حال، فردی که به دنبال رفع گرفتگی سینوس‌ها است می‌تواند از محلول آب‌نمک برای تمیز کردن سوراخ‌های بینی و یا استنشاق بخار از یک کاسه آب‌گرم استفاده کند. بهترین راه برای کنترل سینوزیت به علت آن بستگی دارد:
- سرماخوردگی یا آنفولانزا: می‌توان از داروهای بدون نسخه ضد گرفتگی بینی و مسکن‌های درد مانند ایبوپروفن یا استامینوفن استفاده کرد.
- عفونت باکتریایی: ممکن است پزشک آنتی‌بیوتیک تجویز کند.
- آلرژی: ممکن است پزشک آنتی‌هیستامین را توصیه کند.
علاوه بر ممکن است که یک پزشک، اسپری کورتون بینی را برای تسکین تورم فراهم کند. در برخی موارد ممکن است لازم باشد که فرد مبتلا به سینوزیت را به متخصص گوش، بینی و گلو که به عنوان متخصص گوش و حلق و بینی شناخته می‌شود ارجاع داد. اگر کسی سینوزیت داشته باشد و سینوزیت او بیش از یک هفته طول بکشد یا بدتر شود، باید با پزشک صحبت کند.
برای پیشگیری از قرارگیری در معرض علت سردرد پیشانی چه باید کرد؟
شیوه‌های خاص سبک زندگی می‌توانند به پیشگیری و یا کاهش دفعات رخ دادن سردرد کمک کنند. می‌تواند موارد زیر را برای جلوگیری از سردرد انجام داد:
- داشتن خواب کافی: باید سعی کنید که به طور مرتب به خواب برود و به طور مرتب نیز بیدار شوید و در برابر نیاز شدید به خواب اضافی در آخر هفته‌ها مقاومت کنید. اغلب بزرگسالان حداقل به ۷ ساعت خواب در شب نیاز دارند.
- مشارکت در فعالیت‌های فیزیکی منظم: ورزش کردن برای چند بار در هفته می‌تواند به کاهش استرس و بهبود و یا حفظ تناسب اندام کمک کند.
- بهبود وضعیت بدنی: اگر وضعیت بدنی نامناسب دلیل سردرد باشد، باید از صاف نشستن و این که قسمت پایینی کمر به درستی حمایت می‌شود، اطمینان حاصل کرد. بهتر است که به مدت طولانی در یک وضعیت ننشینید و به طور منظم از نشستن پشت میز و نگاه کردن به صفحه نمایش اجتناب کنید و در بین آن، کمی استراحت کنید.
- کاهش مصرف کافئین: اگرچه مصرف بیش از حد کافئین می‌تواند باعث سردرد شود، اما ترک سیگار نیز می‌تواند این اثر را داشته باشد، به خصوص اگر فرد به طور معمول مقدار زیادی کافئین مصرف کرده باشد.
- نوشیدن آب فراوان: با مراقبت از این که در طول روز آب بدن خود را به میزان کافی نگه می‌دارید، می‌توانید از سردردهای ناشی از کم‌آبی اجتناب کنند.
- اجتناب از استفاده مکرر از مسکن‌های درد: استفاده بیش از حد از دارو برای کنترل سردرد که معمولا به معنی استفاده از مسکن‌های درد، برای ۱۰ روز یا بیشتر در ماه است، می‌تواند باعث سردرد شود. مراجعه به یک پزشک می‌تواند توصیه‌هایی در مورد روش‌های درمان پیشگیرانه به شما ارائه دهد.
علل شایع سردرد عبارتند از:
- استرس یا خشم
- وضعیت بد بدنی
- عطر و سایر مواد شیمیایی
- فشار هوا و تغییرات آب و هوایی
- برخی داروها
- دندان قروچه
- چراغ‌های روشن و نور زیاد
- برخی غذاها و نوشیدنی‌ها از جمله پنیر، سودا، گوشت‌های آماده و غذاهای سرد مانند بستنی
برخی درمان‌ها و فعالیت‌هایی که به آرامش یافتن از سردرد و یا به کنترل درد و استرس کمک می‌کنند نیز، ممکن است به جلوگیری از سردرد کمک کنند. این امور عبارتند از:
- بیوفیدبک
- روش‌های آرام‌سازی پیشروندۀ عضلانی
- تمرینات مدیتیشن و تنفس
- اعمال حرارت و گرما
- درمان شناختی-رفتاری استرس
- ماساژ
- تمرین دادن به گردن
- درمان فیزیکی
- یوگا
همچنین، ممکن است ایده خوبی باشد که یک دفترچه روزانه مربوط به سردرد برای شناسایی عوامل احتمالی داشته باشید.
نتیجه‌گیری در مورد علت سردرد پیشانی
بسیاری از انواع سردرد می‌توانند باعث درد در جلوی سر و پیشانی شوند. در اغلب موارد، این درد نتیجه سردرد تنشی است. افراد می‌توانند برای جلوگیری از سردردهای ناحیه پیشانی، گام‌هایی نظیر مدیریت استرس، حفظ حالت بدنی خوب و نوشیدن آب کافی را بردارند. هر کسی که سردردهای مداوم یا بسیار شدیدی را تجربه می‌کند، باید به دنبال مشاوره پزشکی باشد.
منابع: MedicalNewsToday
