رژیم غذایی مستر کلینز (Master Cleanse) که به عنوان رژیم لیموناد یا رژیم لیمویی نیز شناخته میشود، در واقع یک نوشیدنی اصلاح شده است که برای کاهش وزن سریع استفاده میشود. در این فرایند حداقل به مدت ۱۰ روز هیچ غذای جامدی مصرف نمیشود و تنها منبع کالری و مواد مغذی نوشیدنی لیمو شیرین خانگی است.
طرفداران این رژیم میگویند که این رژیم چربی ها را آب میکند و بدن شما را از سموم پاک میکند، اما آیا علم واقعا این ادعاها را تأیید میکند؟ این مقاله نگاهی عمیقتر به مزایا و معایب رژیم Master Cleanse یا رژیم لیمویی دارد و در مورد اثربخشی آن برای کاهش وزن و جزئیات نحوه عملکرد این ٰرژیم توضیحتی ارائه میکند.
پیش از شروع خوب است امتیاز این رژیم غذایی را از نگاه منبع این مقاله، یعنی وبسایت Healthline مرور کنیم. نمرات از ۵ هستند.
- امتیاز کلی: ۰.۶۷
- کاهش وزن: ۱.۰
- تغذیه سالم: ۱.۰
- پایداری: ۱.۰
- سلامت کل بدن: ۰.۰
- کیفیت تغذیه: ۰.۵
- مبتنی بر شواهد: ۰.۵
رژیم Master Cleanse شامل لیموناد، دمنوشهای ملین و آب نمک است و به طور قطع باعث کاهش وزن کوتاه مدت میشود، اما قند زیادی دارد و غذا و مواد مغذی مهمی ندارد. لذا یک راه حل طولانی مدت خوب برای کاهش وزن یا سلامتی نیست.
رژیم پاکسازی لیمویی چگونه کار میکند؟
پیروی از رژیم لیمویی نسبتا ساده است. در واقع پیروی از این رژیم، تنها با دستکاری رژیم معمول نیز ممکن است. زیرا هیچ غذای جامدی نباید در این رژیم به کار رود. از آنجایی که پیروی از یک رژیم غذایی که تنها شامل مایعات است، برای اکثر افراد یک تغییر اساسی است، توصیه میشود به تدریج در طی چند روز به آن وارد شوید:
- روزهای اول و دوم: غذاهای فرآوری شده، کافئین، گوشت، لبنیات و قندهای اضافه را حذف کنید. روی خوردن غذاهای خام به خصوص میوهها و سبزیجات تمرکز کنید.
- روز سوم: با لذت بردن از اسموتیها، سوپها و آبگوشتهای پوره شده و همچنین آب میوهها و سبزیجات تازه خود را به رژیم غذایی مایع عادت دهید.
- روز چهارم: فقط آب و آب پرتقال تازه بنوشید. قبل از خواب نیز دمنوش ملین بنوشید.
- روز پنجم: رژیم لیمویی را شروع کنید
هنگامی که به طور رسمی رژیم لیمویی را شروع کردید، تمام کالری شما از یک نوشیدنی خانگی لیمو، افرا و کاین تامین میشود.
دستور تهیه نوشیدنی رژیم لیمویی به شرح زیر است:
- ۲ قاشق غذاخوری (۳۰ گرم) آب لیموی تازه فشرده (حدود ۱/۲ لیمو)
- ۲ قاشق غذاخوری (۴۰ گرم) شربت افرا خالص
- ۱/۱۰ قاشق چایخوری (۰.۲ گرم) فلفل کاین (یا بیشتر بسته به سلیقه)
- ۸ تا ۱۲ اونس آب تصفیه شده یا آب چشمه
به سادگی مواد فوق را با هم مخلوط کرده و هر زمان که گرسنه شدید از آن بنوشید. حداقل شش وعده در روز توصیه میشود. علاوه بر نوشیدنی لیموناد، هر روز صبح یک لیتر آب نمک گرم برای تحریک حرکات روده مصرف کنید. مصرف دمنوشهای گیاهی ملین نیز به دلخواه مجاز است.
سازندگان رژیم لیمویی توصیه میکنند حداقل ۱۰ و حداکثر ۴۰ روز در رژیم بمانید، اما هیچ تحقیقی برای پشتیبانی از این توصیهها وجود ندارد.
هنگامی که دوباره آماده خوردن غذا هستید، میتوانید از رژیم لیمویی خارج شوید.
- روز اول: با نوشیدن آب پرتقال تازه به مدت یک روز فرایند بازگشت را شروع کنید.
- روز دوم: روز بعد سوپ سبزیجات را اضافه کنید.
- روز سوم: از میوهها و سبزیجات تازه لذت ببرید.
- روز چهارم: اکنون میتوانید دوباره به طور منظم، با تاکید بر غذاهای کامل و کمفرآوریشده غذا بخورید.
پس به طور خلاصه، رژیم غذایی لیمویی یک رژیم مبتنی بر مایعات ۱۰ تا ۴۰ روزه است که طی آن هیچ غذای جامدی مصرف نمیشود و فقط یک نوشیدنی تند لیموناد، چای، آب و نمک مصرف میشود. از آنجایی که این یک تغییر اساسی رژیم غذایی برای اکثر افراد است، ایده خوبی است که به تدریج به آن وارد شده و یا آن را ترک کنید.
آیا رژیم لیمویی میتواند به کاهش وزن کمک کند؟
رژیم غذایی لیمویی به نوعی یک نوع اصلاح شده از روزهداری است و معمولاً منجر به کاهش وزن میشود. هر وعده از نوشیدنی Master Cleanse حدود ۱۱۰ کالری دارد و مصرف حداقل ۶ وعده از آن در روز توصیه میشود. بیشتر افراد در این ٰرژیم کالری کمتری نسبت به کالری مصرفی بدنشان دریافت میکنند که منجر به کاهش وزن کوتاه مدت میشود.
یک مطالعه نشان داد که بزرگسالانی که آب لیمو همراه با عسل را در طول چهار روز روزه داری مینوشند، به طور متوسط ۲.۲ کیلوگرم وزن از دست دادند و سطح تریگلیسیرید آنها به طور قابلتوجهی پایینتر بود. مطالعه دوم نشان داد که زنانی که نوشیدنی لیموی شیرین را به مدت هفت روز به طور ناشتا مینوشیدند، به طور متوسط ۲.۶ کیلوگرم وزن کم کردند و همچنین التهاب کمتری داشتند.
در حالی که رژیم Master Cleanse منجر به کاهش وزن کوتاه مدت میشود، هیچ مطالعهای بررسی نکرده است که آیا این کاهش وزن در طولانیمدت حفظ میشود یا خیر. تحقیقات نشان میدهد که رژیم غذایی تنها ۲۰ درصد درصد در موفقیت بلندمدت نقش دارد. ایجاد تغییرات کوچکتر و پایدار در رژیم غذایی و شیوه زندگی ممکن است استراتژی بهتری برای کاهش وزن باشد.
به طور خلاصه، رژیم لیمویی معمولا منجر به کاهش وزن میشود و ممکن است سطح تریگلیسیرید و التهاب را کاهش دهد، اما مشخص نیست که آیا این فواید در طول زمان حفظ میشوند یا خیر.
آیا رژیم لیمویی میتواند سموم بدن را از بین ببرد؟
رژیم لیمویی ادعا میکند که سموم مضر را از بدن حذف میکند، اما هیچ مطالعه ای برای حمایت از این ادعاها وجود ندارد. تحقیقات رو به رشدی وجود دارد که نشان میدهد برخی غذاها مانند سبزیجات چلیپایی، جلبک دریایی، گیاهان و ادویهها، میتوانند توانایی طبیعی کبد را برای خنثیسازی سموم افزایش دهند، اما این در مورد رژیم غذایی لیمویی صدق نمیکند. لذ از آنجا که هیچ تحقیقی برای تایید این ادعا وجود ندارد، نمیتوان گقت که رژیم غذایی Master Cleanse سموم را از بدن دفع میکند.
سایر فواید رژیم لیمویی چیست؟
به عنوان یک رژیم کاهش وزن، رژیم لیمویی دارای چندین مزیت است.
- دنبال کردن آن آسان است: به جز بر تهیه لیموناد Master Cleanse و نوشیدن آن در هنگام گرسنگی، نیازی به پخت و پز یا کالری شماری نیست. این امر میتواند برای افرادی که مشغله زیادی دارند یا کسانی که از تهیه غذا لذت نمیبرند بسیار جذاب باشد.
- نسبتا ارزان است: از آنجایی که تنها مواردی که در Master Cleanse مجاز هستند آب لیمو، شربت افرا، فلفل قرمز، نمک، آب و چای هستند، هزینه مواد غذایی در حین پاکسازی نسبتا کم است.
با این حال، Master Cleanse فقط یک رژیم غذایی کوتاه مدت است، بنابراین این مزیت تنها تا زمانی که شما در رژیم باقی بمانید دوام دارد.
معایب رژیم لیمویی چیست؟
در حالی که رژیم لیمویی ممکن است منجر به کاهش وزن سریع شود، اما دارای معایبی است.
- رژیم غذایی متعادلی نیست: تنها نوشیدن آب لیمو، شربت افرا و فلفل هندی نمیتواند فیبر، پروتئین، چربی، ویتامینها یا مواد معدنی کافی برای نیازهای بدن را تامین کند.
سازمان بهداشت جهانی (WHO) توصیه میکند بیش از ۵ درصد از کالری روزانه خود را از قندهای افزوده دریافت نکنید، که تقریبا معادل ۲۵ گرم در روز برای بزرگسالان است. با این حال، تنها یک وعده از لیموناد Master Cleanse حاوی بیش از ۲۳ گرم شکر است و شربت افرا منبع اصلی کالری در طول پاکسازی است.
بنابراین، وعده توصیه شده شش عدد لیموناد در روز شامل بیش از ۱۳۸ گرم شکر اضافه شده است. جالب اینجاست که اگرچه لیموناد Master Cleanse دارای قند بسیار بالایی است، اما به نظر نمیرسد که اگر در مقادیر کم در طول یک هفته به صورت ناشتا مصرف شود، تأثیر منفی بر سطح قند خون داشته باشد. - میتواند استرسزا و سخت باشد: طی کردن بیش از یک هفته بدون غذای جامد هم از نظر روحی و هم از نظر جسمی میتواند بسیار دشوار باشد. برخی افراد ممکن است برای شرکت در رویدادهای اجتماعی یا گردش با دوستان مشکل داشته باشند، زیرا نمیتوانند در وعدههای غذایی گروهی شرکت کنند. علاوه بر این، محدود کردن کالری دریافتی میتواند بر بدن تأثیر بگذارد و به طور موقت سطح هورمون استرس کورتیزول را افزایش دهد، که با افزایش وزن در طول زمان مرتبط است.
- میتواند در برخی افراد عوارض جانبی ناخوشایندی ایجاد کند: رژیم های بسیار کم کالری، از جمله رژیم لیمویی، میتواند در برخی افراد عوارض جانبی ایجاد کند. شایع ترین شکایات از این رژیم عبارتند از بوی بد دهان، سردرد، سرگیجه، خستگی، تحریک پذیری، ضعف و گرفتگی عضلانی، ریزش مو، تحمل ضعیف سرما و حالت تهوع.
سنگ کیسه صفرا نیز میتواند در برخی افراد رخ دهد، زیرا کاهش وزن سریع خطر ابتلا به آنها را افزایش میدهد. یبوست یکی دیگر از گلایههای رایج است، زیرا در طول پاکسازی غذای جامد مصرف نمیشود. هرچند از آبنمک و دمنوشهای گیاهی ملین برای تحریک حرکات روده استفاده میشود، اما ممکن است در برخی افراد باعث گرفتگی شکم، نفخ و حالت تهوع شود. - برای همه مناسب نیست: رژیم های بسیار کم کالری مانند رژیم لیمویی برای همه افراد مناسب نیستند. زنان باردار یا شیرده نباید از رژیم لیمویی پیروی کنند، زیرا به مقادیر بیشتری کالری و مواد مغذی نیاز دارند.
همچنین برای کسانی که سابقه اختلالات خوردن دارند مناسب نیست، زیرا رژیم غذایی محدود و استفاده از ملین ممکن است خطر عود را افزایش دهد. افرادی که برای کنترل قند خون انسولین یا سولفونیل اوره مصرف میکنند باید قبل از شروع رژیم احتیاط کنند، زیرا ممکن است قند خونشان پایین بیاید.
هر فردی که سابقه مشکلات قلبی دارد باید قبل از رژیم گرفتن با پزشک خود مشورت کند تا از عدم تعادل الکترولیت احتمالی که ممکن است بر قلب تأثیر بگذارد جلوگیری کند.
رژیم غذایی Master Cleanse فاقد بسیاری از مواد مغذی مهم مورد نیاز بدن است و ممکن است حفظ آن دشوار باشد. این رژیم غذایی برای همه افراد مناسب نیست و ممکن است در برخی افراد عوارض ناخوشایندی ایجاد کند.
در رژیم غذایی لیمویی چه بخوریم؟
لیموناد Master Cleanse که از آب لیموی تازه، شربت افرا، فلفل کاین و آب تهیه میشود، تنها ماده غذایی مجاز در طول رژیم است. آب نمک گرم را میتوان صبحها برای تحریک حرکات روده مصرف کرد و عصرها از چای ملین گیاهی استفاده کرد. مصرف هیچ غذا یا نوشیدنی دیگری در طول رژیم لیمویی مجاز نیست.
لیست خرید برای شروع رژیم لیمویی
اگر قصد دارید رژیم لیمویی را شروع کنید، لیستهای خرید زیر میتواند به شما در آماده سازی کمک کند:
برای سهولت در شروع رژیم لیمویی یا ترک آن
- پرتقال: از آن برای تهیه آب پرتقال تازه استفاده کنید.
- سوپ سبزیجات: میتوانید سوپ یا مواد اولیه را بخرید تا خودتان درست کنید.
- میوه ها و سبزیجات تازه: موارد دلخواه خود را برای آبمیوه گیری و خوردن خام انتخاب کنید.
برای پیروی از رژیم
- لیموترش: حداقل به سه عدد در روز نیاز دارید.
- شربت افرا خالص: حداقل ۳/۴ فنجان (۲۴۰ گرم) در روز.
- فلفل کاین: حداقل ۲/۳ قاشق چایخوری (۱.۲ گرم) در روز.
- چای ملین گیاهی: حداکثر یک وعده در روز.
- نمک دریایی غیر یددار: دو قاشق چایخوری (۱۲ گرم) در روز.
- آب تصفیه شده: حداقل ۲.۴ لیتر در روز.
مواد اصلی برای ٰرژیم لیمویی لیمو، شربت افرا، فلفل کاین و آب است. سایر مواد پیشنهادی برای سهولت در دفع و پاکسازی در لیست بالا ارائه شده است.
سخن نهایی در مورد رژیم لیمویی
رژیم غذایی Master Cleanse که گاهی به آن رژیم لیمویی نیز میگویند، یک نوشیدنی برای مصرف ۱۰ تا ۴۰ روزه است که برای کمک به کاهش وزن سریع افراد طراحی شده است. هیچ غذای جامد در طی روند پاکسازی بدن از مواد زائد مجاز نیست و تمام کالری مورد نیاز آن، از طریق یک نوشیدنی لیمو شیرین خانگی به دست میآید. در صورت نیاز، از آب نمک و دمنوش های گیاهی ملین برای تحریک حرکات روده نیز استفاده میشود.
در حالی که ممکن است رژیم لیمویی به افراد در کاهش وزن سریع و کوتاه مدت کمک کند، یک نوع رژیم غذایی افراطی بوده و هیچ مدرکی دال بر از بین بردن سموم وجود ندارد. توجه به این نکته مهم است که رژیم لیمویی برای همه مناسب نیست و همیشه باید قبل از شروع هر تغییر رژیم غذایی چشمگیر با پزشک خود مشورت کنید. علاوه بر این، رژیم لیمویی یک راه حل بلند مدت نیست. برای کاهش وزن پایدار و پایدار، اصلاح رژیم غذایی و شیوه زندگی اصل کلیدی است.
منبع: Healthline