آرتروز گردن، فرسایش طبیعی غضروف، دیسک، رباط‌ها و استخوان‌ها در گردن فرد است. علائم اصلی این بیماری، درد یا سفتی گردن هستند. فیزیوتراپی، یخ، گرما، ماساژ، گردن‌بند و مصرف دارو، جزو اولین رویکردهایی هستند که در قبال آرتروز گردن اتخاذ می‌شوند. موارد شدیدتر آن، مانند دیسک فتق شده، مهمیزهای استخوانی (اکستوزیس) و یا اعصاب تحت فشار، با تزریقات و یا جراحی درمان می‌شوند. آرتروز گردن بر یک یا تعداد بیشتری از هفت مهره اول (و بخش‌های مربوط به آن) ستون فقرات تاثیر می‌گذارد.
آرتروز گردن چیست؟
آرتروز گردن یا Cervical spondylosis، یک اصطلاح عمومی برای فرسودگی و پارگی مرتبط با سن در ستون فقرات گردن است که می‌تواند منجر به گردن درد، سفتی گردن و دیگر علائم شود. گاهی اوقات این بیماری ورم آرتریت یا استئوآرتریت گردن نامیده می‌شود.
بخش‌های ستون فقرات گردنی کدامند؟
کل ستون فقرات ما از ۲۴ مهره تشکیل شده است. قسمت گردنی ستون فقرات شامل هفت مهره است که در پایین جمجمه شروع می‌شوند.در کنار شروع دهانه کل ستون فقرات، نخاع و اعصاب آن هستند.
نخاع و اعصاب پیام‌هایی را بین مغز و بقیه بخش‌های بدن از جمله عضلات و اندام‌ها حمل می‌کنند. بین هر مهره، دیسک وجود دارد. دیسک‌ها مانند جاذب‌های شوک بدن عمل می‌کنند. دیسک‌ها از بافت پیوندی انعطاف‌پذیر اما قوی پر شده با مواد ژل‌مانند ساخته شده‌اند. این دیسک‌ها مثل «دونات‌های پر از ژله» بین هر مهره هستند.
بین هر دوتا مهره ۳ مفصل وجود دارد. مفصل جلویی دیسک بین مهره‌ای (intervertebral disk) نامیده می‌شود. دو مفصل در پشت ستون فقرات مفاصل وجهی (facet joints) نامیده می‌شوند. در هر مفصلی، غضروف وجود دارد که انتهای استخوان‌ها را نرم می‌کند. لیگامنت‌ها نیز نوارهای نرم بافتی هستند که مهره‌ها را به هم متصل می‌کنند.
آرتروز یک نوع فرسودگی طبیعی در این قسمت از ستون فقرات است. غضروف به مرور زمان فرسوده می‌شود، دیسک‌ها حجم خود را از دست می‌دهند و خشک و ترک‌خورده می‌شوند، رباط‌ها ممکن است ضخیم شوند و ممکن است مهمیزهای استخوانی تشکیل شوند که در آن‌ها استخوان‌ها در مناطقی که دیگر با غضروف پوشیده نمی‌شوند، به یکدیگر فشار می‌آورند. همه این تغییرات به عنوان آرتروز یا اسپوندیلوز تعریف می‌شوند.
آرتروز گردن و علائم آن تا چه حد شایع است؟
تغییرات در ستون فقرات به عنوان یک بخش نرمال از پیری در نظر گرفته می‌شوند. ستون فقرات احتمالا این روند فرسودگی را گاهی در دهه ۳۰ زندگی شما شروع می‌کند. در سن ۶۰ سالگی، تقریبا ۹ نفر از هر ۱۰ نفر دارای اسپوندیلوزیس گردنی هستند.
چه کسانی بیشتر در معرض خطر ابتلا به آرتروز گردن و علائم آن هستند؟
سن بالا یک عامل خطر برای آرتزوز گردن است. علاوه بر سن، احتمال بیشتری وجود دارد که شما درد گردن و یا دیگر علائم مرتبط با آرتزوز گردن را تجربه کنید، اگر شرایط زیر را داشته باشید:
- سیگار بکشید یا در معرض آن باشید.
- یک یا چند عضو خانواده با این شرایط داشته باشید.
- گردن خود را اغلب برای شغل خود به مدت چندین ساعت در روز کشش دهید، مانند نگاه کردن به بالای سر (به عنوان مثال، نقاشان) و یا رو به پایین (لوله‌کش و یا نصب کنندگان کفپوش) و یا نگاه کردن به یک موقعیت نامناسب برای مدت‌های طولانی (به عنوان مثال، خیره شدن به یک صفحه کامپیوتر که خیلی بالا و یا پایین است).
- آسیب قبلی در گردن داشته باشید، مانند یک تصادف رانندگی.
- بلند کردن اجسام سنگین مثل کارگران ساختمانی
- در معرض ارتعاش زیادی باشید، مانند رانندگان اتوبوس و کامیون.
علائم آرتروز گردن و دلیل پدید آمدن آن چیست؟
فتق دیسک یکی از علل شایع آرتروز گردن است. همانطور که بزرگ‌تر می‌شوید، ستون فقرات شما به خاطر ده‌ها سال فرسودگی و پارگی نرمال، تحت تغییرات قرار می‌گیرد. از سن متوسط شروع کنید، دیسک‌های بین مهره‌های شما شروع به تغییر می‌کنند. این تغییرات می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- تحلیل رفتن: ممکن است دیسک‌های ستون فقرات در گردن فرد به آرامی فرسوده شوند. با گذشت زمان، دیسک‌ها نازک‌تر می‌شوند و بافت نرم الاستیسیته کمتری دارد. اگر شما یا پدر و مادر شما قد خود را کمی کوتاه‌تر از آنچه که سال‌ها پیش اندازه‌گیری می‌کردید، اندازه‌گیری کنید، این موضوع به طور طبیعی نشان‌دهنده‌ی از بین رفتن یا از کار افتادن تدریجی دیسک‌ها است.
- فتق: پیری طبیعی می‌تواند باعث پارگی یا ترک بخشی از دیسک ستون فقرات شما شود. این دیسک، دیسک فتق شده نامیده می‌شود. فتق می‌تواند به دیسک اجازه برآمدگی، فشار آوردن به بافت مجاور و یا عصب نخاعی را بدهد. این فشار می‌تواند باعث درد، مورمور شدن و یا کرختی شود.
- اوستئوآرتریت: اوستئوآرتریت یک وضعیت پیشرونده (مداوم) است که باعث می‌شود غضروف در مفاصل فرد منحط شود (با گذشت زمان فرسوده شود). با استئوآرتریت، غضروف سریع‌تر از پیری طبیعی از بین می‌رود.
- مهمیزهای استخوانی: هنگامی که غضروف در مفاصل ستون فقرات شما شروع به انحطاط می‌کند و بافت استخوان به طور مستقیم در مقابل دیگر بافت‌های استخوانی تحلیل می‌رود، رشد غیر عادی استخوان در امتداد لبه‌های ستون فقرات گسترش می‌یابد. این رشد و نمو‌ها (به نام استئوفیت و یا مهمیز استخوان) با افزایش سن شایع هستند و اغلب اوقات، هیچ علائمی از خود نشان نمی‌دهند.
رایج‌ترین علائم آرتروز گردن چیست؟
ممکن است دچار آرتروز گردن باشید و خودتان هم آگاه نباشید. بسیار رایج است که هیچ نشانه‌ای از این مشکل وجود نداشته باشد. علائم آرتروز گردن معمولا شامل موارد زیر می‌شوند:
- درد یا سفتی گردن. این ممکن است نشانه اصلی باشد. وقتی گردن خود را تکان می‌دهید، ممکن است درد بدتر شود.
- داشتن درد آزاردهنده در گردن
- اسپاسم عضلانی
- صدای تق‌تق یا صدای خرد شدن وقتی که گردن خود را حرکت می‌دهید.
- سرگیجه
- سردرد
میلوپاتی گردنی چیست؟
همانطور که دیسک‌های مهره‌ای شما با گذشت زمان از بین می‌روند، نخاع شما می‌تواند تحت فشار بیشتری قرار گیرد چون کانال به سبب ورم مفاصل و برآمدگی‌های دیسک باریک‌تر می‌شود. این فشار می‌تواند منجر به بدتر شدن درد گردن و دیگر علائم شود. این وضعیت آرتروز گردنی میلوپاتی نامیده می‌شود. اگر این مشکل را داشته باشید، علائم آرتروز گردنی به علاوه این علائم اضافی را خواهید داشت:
- ضعف، مورمور شدن یا کرختی در یک یا هر دو دست یا پا
- از دست دادن کنترل مثانه و روده
- دشوار بودن راه رفتن (احساس عدم تعادل در پاها)
- از دست دادن عملکرد در دست، مانند مشکل نوشتن.
علائم مربوط به این مشکل، ممکن است به آرامی در طول زمان بدتر شوند. اگر علائم شما از بین نرود، و یا اگر به طور قابل‌توجهی بر زندگی شما تاثیر بگذارند، ممکن است پزشک، شما را به یک جراح ستون فقرات ارجاع دهد که متخصص درمان این وضعیت است.
تشخیص آرتروز گردن
در ابتدا پزشکان معاینه فیزیکی برای پیدا کردن علت گردن درد و یا دیگر علائم انجام خواهد داد. علائم و شدت علائم نشان می‌دهد که ستون فقرات تا چه حد ممکن است تحت فشار قرار داشته باشد. در طول معاینه فیزیکی، ممکن است موارد زیر نیز بررسی شوند:
- انعطاف‌پذیری گردن
- قدرت عضلات و واکنش‌های عضلانی در دست‌ها، بازوها و پاها
- رفلکس‌ها
- گیت (نوع راه رفتن)
- گردن و شانه‌ها و جستجو برای یافتن مجرک‌ها (یک برآمدگی و یا گره کوچک در ماهیچه گردن و یا شانه که ممکن است منبع درد و حساسیت باشد).
گاهی اوقات، اپزشکان تنها با یک معاینه فیزیکی می‌توانند آرتروز گردن را تشخیص دهند. در زمان‌های دیگر، آن‌ها ممکن است برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این که چه چیزی ممکن است باعث علائم بیمار شود، دستور انجام برخی آزمایشات را بدهند. این آزمایش‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- اشعه ایکس استخوان‌ها را در گردن شما، راستای آن‌ها، تحلیل استخوان و مهمیزهای استخوان را نشان می‌دهد (اگر وجود داشته باشد). تمام تغییرات استخوانی باعث علائم آرتروز گردن نمی‌شوند. ممکن است پزشکان از اشعه ایکس به عنوان نقطه شروع استفاده کنند. اشعه ایکس و یا تست‌های دیگر نیز می‌توانند به رد دیگر علل ناراحتی شما کمک کنند، مانند تومور ستون فقرات.
- اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) جزییات بیشتری از اشعه ایکس ارائه می‌دهد. این اسکن می‌تواند تصویر بهتری از مهمیز استخوانی و کانال نخاعی ایجاد کند.
- تصاویر MRI جزئیات بافت‌های نرم مانند غضروف، ریشه‌های عصبی، عضلات، نخاع و دیسک را نشان می‌دهد. این تست می‌تواند دیسک فشاری یا فتق شده ستون فقرات را واضح‌تر از X-ray نشان دهد. الکترومیلوگرافی یک MRI، می‌تواند به شناسایی منبع و محل درد کمک کند.
- تست‌های دیگر ممکن است شامل میلوگرام (نوع سی‌تی‌اسکن) یا الکترومایوگرام (تست عملکرد عصبی) باشند. این تست‌ها جزئیات بیشتری در مورد نحوه اثرگذاری آرتروز گردن بر اعصاب بیمار ارائه می‌دهند.
پیشگیری از علائم آرتروز گردن
آیا راه‌هایی برای جلوگیری از وقوع اسپوندیلوزیس گردنی وجود دارد؟ در واقع، هیچ راهی برای جلوگیری از آرتروز گردن وجود ندارد، زیرا این وضعیت یک تخریب نرمال و وابسته به سن است.
اگر شغل یا سرگرمی‌ای دارید که منجر به صرف زمان زیادی برای نگاه کردن به بالای سر، رو به پایین و یا داشتن سر در حالت بدی می‌شود، در روز استراحت‌های کوتاه زیادی داشته باشید (اگر ممکن است). تمرینات کششی و تقویتی مناسب را نیز از مراقبین بهداشتی و یا درمانگرهای فیزیکی خود یاد بگیرید. از درمان‌های خود کمکی دیگر مانند استفاده از یخ و یا گرما در گردن خود برای کاهش درد و درد عضلانی و مصرف داروهای ضد التهاب و ضد درد مانند ایبوپروفن و ناپروکسن استفاده کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اغلب موارد گردن درد به خودی خود و یا با درمان‌های غیر جراحی از بین می‌روند. اگر درد یا ناراحتی گردن بیش از چند روز طول می‌کشد، برای راهنمایی به بخش مراقبت‌های بهداشتی مراجعه کنید. به دنبال درمان فوری باشید اگر این موارد را دارا هستید:
- درد شدید و یا دردی که بدتر می‌شود.
- بی‌حسی یا مورمور شدن در بازوها
- مشکل در هماهنگی و در راه رفتن
- ضعف یا سنگینی عضلاتدر دست‌ها و پاها
- از دست دادن کنترل مثانه یا کنترل روده
منبع: ClevelandClinic
