ترس در شرایط خطرناک، امری طبیعی است. با این حال، فوبیاها فراتر از ترس طبیعی می‌روند و غیرمنطقی هستند. ترس می‌تواند از یک حیوان، شی، مکان و یا موقعیت باشد. بسیاری اوقات منبع ترس هیچ تهدید یا خطر واقعی ندارد اما با این حال، فرد در ترس غرق شده است. در این مقاله از تریتا، قصد داریم در مورد انواع فوبیا توضیح دهیم. ابتدا تعریفی مختصر از فوبیاها ارائه می‌دهیم و آن‌ها را دسته‌بندی می‌کنیم. سپس لیست جامعی از تمامی فوبیاهای شناخته شده که بعضا عجیب نیز هستند، را بررسی کرده و در آخر، به طور خلاصه راه درمان فوبیا را شرح خواهیم داد. با ما همراه باشید.
پیش‌تر در تریتا، در مورد فوبیا، علائم و درمان آن مفصل‌تر توضیح داده‌ایم. همچنین در مقاله‌ای دیگر در تریتا، در مورد ماهیت ترس و انواع آن نیز بحث شده است. که برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید آن مطلب را نیز مطالعه کنید.
افرادی که فوبیاهای ویژه دارند، هر کاری که بتوانند انجام می‌دهند تا از آنچه که باعث ترس آن‌ها می‌شود اجتناب کنند، حتی زمانی که انجام آن کار کار به شدت با زندگی روزمره آن‌ها تداخل دارد. زمانی که این افراد با فوبیای خود مواجه می‌شوند، اضطراب شدیدی را تجربه خواهند کرد که گاهی اوقات ناتوان‌کننده است.
بر اساس آمارها در آمریکا، تخمین زده می‌شود که ۹.۱ درصد مردم در ایالات متحده، نوع خاصی از فوبیا را دارا هستند. بسیاری اوقات، شدت فوبیا از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت خواهد بود اما می‌توان با هر نوع فوبیایی مقابله کرد. بیشتر فوبیاها را می توان با درمان شناختی رفتاری درمان کرد، که روش‌های مختلف تفکر را در پاسخ به ترس تشویق می‌کند، از جمله اینکه مواجه شدن با خود ترس را در نظر می‌گیرد.
فوبیا چیست؟
فوبیا یک ترس غیرمنطقی از چیزی است که احتمال آسیب دیدن از آن کم است. واژه‌ی هوبیا از کلمه یونانی «فوبوس» به معنای ترس یا وحشت گرفته شده است. برای مثال، هیدروفوبیا به معنای ترس از آب است. وقتی کسی فوبیا داشته یاشد، ترس شدیدی از یک شی یا موقعیت خاص را تجربه می‌کند. فوبیاها متفاوت از ترس‌های معمولی هستند، چون باعث پریشانی قابل توجهی می‌شوند و احتمالا در زندگی در خانه، کار یا مدرسه اختلال ایجاد می‌کنند.
افرادی که به فوبیا دچار هستند، به طور فعال از شی یا شرایطی که از آن می‌ترسند، اجتناب می‌کنند و یا آن را با ترس یا اضطراب شدید تحمل می‌کنند. فوبیاها نوعی اختلال اضطراب هستند. اختلالات اضطرابی بسیار شایع هستند و تخمین زده می‌شود که بیش از ۳۰ درصد افراد را در مقطعی از زندگی‌شان تحت تاثیر قرار می‌دهند.
انواع فوبیا کدامند؟
انجمن روان‌پزشکی آمریکا در کتاب راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، چند مورد از رایج‌ترین فوبیاها که شاید به نظر ما فوبیاهای عجیب باشند را مطرح می‌کند.
- آگورافوبیا، ترس از مکان‌ها یا موقعیت‌هایی که باعث ترس یا درماندگی می‌شوند، به عنوان یک ترس رایج شناخته می‌شود که تشخیص منحصر به فرد خود را دارد.
- فوبیاهای اجتماعی، که ترس‌های مربوط به موقعیت‌های اجتماعی هستند، نیز با روش مشخصی، تشخیص داده می‌شوند.
- فوبیاهای ویژه دسته گسترده‌ای از فوبیاهای منحصر به فرد مربوط به اشیا و موقعیت‌های خاص هستند. براساس یک برآورد در آمریکا، فوبیاهای ویژه بر روی ۱۲.۵ درصد از بزرگسالان آمریکایی تاثیر می‌گذارند.
فوبیاها در همه شکل‌ها و اندازه‌ها وجود دارند. از آنجا که تعداد اشیا و موقعیت‌های بی شماری وجود دارد، لیست فوبیاهای خاص بسیار طولانی است. فوبیاهای خاص معمولا در پنج دسته کلی قرار می‌گیرند:
- ترس از حیوانات (عنکبوت، سگ و حشره)
- ترس‌های مربوط به محیط طبیعی (ارتفاع، رعد و برق، تاریکی)
- ترس‌های مربوط به خون، جراحت و یا مسائل پزشکی (تزریق، شکستگی استخوان، سقوط)
- ترس‌های مربوط به وضعیت‌های خاص (پرواز، اسب‌سواری، رانندگی)
- سایر موارد(خفگی، صدای بلند، غرق شدن)
این دسته‌بندی‌ها شامل تعداد نامحدودی از اشیا و موقعیت‌های خاص هستند. هیچ لیست رسمی از فوبیاها، فراتر از آنچه که در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی ذکر شده است، وجود ندارد، بنابراین متخصصان بالینی و محققان در صورت نیاز، برای فوبیاها اسامی لازم را می‌سازند. این کار معمولا با ترکیب یک پیشوند یونانی (یا گاهی لاتین) انجام می‌شود که نوع ترس را با پسوند فوبیا توصیف می‌کند.
برای مثال، ترس از آب را می توان با ترکیب عبارات هیدرو (آب) و فوبیا (ترس) نامگذاری کرد.
گاهی اوقات، افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی وقتی در شرایط خاصی هستند، حملات پانیک را تجربه می‌کنند. این حملات پانیک می‌توانند به قدری ناراحت‌کننده باشند که افراد هر کاری از دستشان بر می‌آید را برای جلوگیری از آن‌ها در آینده انجام می‌دهند. برای مثال، اگر شما در حین قایق‌رانی دچار حمله وحشت شوید، ممکن است در آینده از قایق‌رانی بترسید.
لیست انواع فوبیا و فوبیاهای عجیب
مطالعه فوبیاهای خاص یک فرآیند پیچیده است. اغلب مردم به دنبال درمان برای فوبیای خود نیستند، بنا بر این موارد فوبیا تا حد زیادی گزارش نمی‌شوند. این فوبیاها همچنین براساس تجربیات فرهنگی، جنسیت و سن متفاوت هستند.
یک بررسی که در سال ۱۹۹۸ بر روی بیش از ۸۰۰۰ پاسخ‌دهنده انجام شده بود و نتیجه‌ی آن در مجله بریتانیایی Psychiatry منتشر شده بود، نشان داد که برخی از رایج‌ترین فوبیاها عبارتند از:
- آکروفوبیا، ترس از ارتفاع (acrophobia)
- ایروفوبیا، ترس از پرواز (aerophobia)
- آرکنوفوبیا، ترس از عنکبوت‌ها (arachnophobia)
- آسترافوبیا،ترس از رعد و برق (astraphobia)
- اوتوفوبیا، ترس از تنها بودن (autophobia)
- کلاستروفوبیا، ترس از فضاهای محدود یا جاهای شلوغ (claustrophobia)
- هموفوبیا، ترس از خون (hemophobia)
- هیدروفوبیا، ترس از آب (hydrophobia)
- افیدیوفوبیا، ترس از مارها (ophidiophobia)
- زوفوبیا، ترس از جانوران (ophidiophobia)
فوبیاهای عجیب و خاص
برخی از فوبیاهای ویژه، به قدری عجیب هستند که ممکن است در یک زمان، تنها بر تعداد انگشت شماری از افراد تاثیر بگذارند. شناسایی این موارد دشوار است، زیرا اغلب مردم ترس غیر معمولی خود را به پزشکان خود گزارش نمی‌دهند. نمونه‌هایی از برخی از فوبیا های غیر معمول و عجیب عبارتند از:
- الاکتوروفوبیا، ترس از مرغ‌ها (alektorophobia)
- انوماتوفوبیا، ترس از اسامی (onomatophobia)
- پوگونوفوبیا، ترس از ریش (pogonophobia)
- نفوفوبیا، ترس از ابرها (nephophobia)
- کرایوفوبیا، ترس از یخ یا سرما (cryophobia)
لیست انواع فوبیا بر اساس حروف الفبای انگلیسی
در لیستی که در ادامه ملاحظه می‌کنید، لیست جامعی از فوبیاهای شناخته شده، بر اساس حروف الفبای انگلیسی چیده شده است. در میان فوبیاهای این لیست، گاها به فوبیاهای عجیب برخورد می‌کنیم.
- مانند ترس از عدد ۸
- ترس از رنگ سیاه
- ترس از اعداد
- ترس از کتاب‌ها
- ترس از زنان زیبا
- ترس از ریش
لیست انواع فوبیا به شرح زیر است:
| نوع ترس | نام فوبیا |
| ترس از تاریکی | اکلوفوبیا (Achluophobia) |
| ترس از ارتفاع | آکروفوبیا (Acrophobia) |
| ترس از پرواز | ایروفوبیا (Aerophobia) |
| ترس از درد | آلگوفوبیا (Algophobia) |
| ترس از مرغ‌ها | الکتوروفوبیا (Alektorophobia) |
| ترس از محیط‌های عمومی یا شلوغ | آگورافوبیا (Agoraphobia) |
| ترس از اشای نوک‌تیز | آیچموفوبیا (Aichmophobia) |
| ترس از راندن خودرو | امکسوفوبیا (Amaxophobia) |
| ترس از مردان | اندروفوبیا (Androphobia) |
| ترس از آنژین قلبی یا خفگی | آنژینوفوبیا (Anginophobia) |
| ترس از گل‌ها | انتوفوبیا (Anthophobia) |
| ترس از مردم یا جامعه | انتروپوفوبیا (Anthropophobia) |
| ترس از لمس شدن | افینفوس‌فوبیا (Aphenphosmphobia) |
| ترس از عنکبوت‌ها | آراکنوفوبیا (Arachnophobia) |
| ترس از اعداد | آریتموفوبیا (Arithmophobia) |
| ترس از رعد و برق و طوفان | آسترافوبیا (Astraphobia) |
| ترس از بی‌نظمی | اتاکسوفوبیا (Ataxophobia) |
| ترس از نقص داشتن | اتلوفوبیا (Atelophobia) |
| ترس از شکست | آتیچیفوبیا (Atychiphobia) |
| ترس از تنها ماندن | اوتوفوبیا (Autophobia) |
| ترس از باکتری | باکتریوفوبیا (Bacteriophobia) |
| ترس از جاذبه | باروفوبیا (Barophobia) |
| ترس از پله یا شیب‌های تند | بثموفوبیا (Bathmophobia) |
| ترس از دوزیستان | باتراکوفوبیا (Batrachophobia) |
| ترس از سوزن | بلنوفوبیا (Belonephobia) |
| ترس از کتاب‌ها | بیبلیوفوبیا (Bibliophobia) |
| ترس از گیاهان | بوتانوفوبیا (Botanophobia) |
| ترس از زشت بودن | کاکوفوبیا (Cacophobia) |
| ترس از مسخره شدن | کاتاگلوفوبیا (Catagelophobia) |
| ترس از آینه‌ها | کاتوپتروفوبیا (Catoptrophobia) |
| ترس از برف | چیونوفوبیا (Chionophobia) |
| ترس از رنگ‌ها | کروموفوبیا (Chromophobia) |
| ترس از ساعت‌ها | کرونومنتروفوبیا (Chronomentrophobia) |
| ترس از فضاهای محدود | کلاسترو فوبیا (Claustrophobia) |
| ترس از دلقک‌ها | کولروفوبیا (Coulrophobia) |
| ترس از کامپیوترها | سایبرفوبیا (Cyberphobia) |
| ترس از سگ‌ها | سینوفوبیا (Cynophobia) |
| ترس از درختان | دندروفوبیا (Dendrophobia) |
| ترس از دندان‌پزشکان | دنوتوفوبیا (Dentophobia) |
| ترس از خانه‌ها | دوماتوفوبیا (Domatophobia) |
| ترس از حوادث | دیستیکوفوبیا (Dystychiphobia) |
| ترس از خانه | دیستیکوفوبیا (Dystychiphobia) |
| ترس از گربه‌ها | اکوفوبیا (Ecophobia) |
| ترس از حشرات | انتوموفوبیا (Entomophobia) |
| ترس از نوجوانان | افبی‌فوبیا (Ephebiphobia) |
| ترس از اسب‌ها | اکوئینوفوبیا (Equinophobia) |
| ترس از ازدواج | گاموفوبیا (Gamophobia) |
| ترس از زانو | جنیوفوبیا (Genuphobia) |
| ترس از صحبت کردن در ملا عام | گلاسوفوبیا (Glossophobia) |
| ترس از زنان | گاینوفوبیا (Gynophobia) |
| ترس از خورشید | هلیوفوبیا (Heliophobia) |
| ترس از خون | هموفوبیا (Hemophobia) |
| ترس از خزندگان | هرپتوفوبیا (Herpetophobia) |
| ترس از آب | هیدروفوبیا (Hydrophobia) |
| ترس از بیماری | هایپوکندری (Hypochondria) |
| ترس از پزشکان | آیاتروفوبیا (Iatrophobia) |
| ترس از حشرات | اینسکتوفوبیا (Insectophobia) |
| ترس از اتاق‌های پر از آدم | کوینونی‌فوبیا (Koinoniphobia) |
| ترس از رنگ سفید | لیکوفوبیا (Leukophobia) |
| ترس از گردبادها و تندبادها | لایلاپسوفوبیا (Lilapsophobia) |
| ترس از زایمان | لاکیوفوبیا (Lockiophobia) |
| ترس از آشپزی | مگیروکوفوبیا (Mageirocophobia) |
| ترس از چیزهای بزرگ | مگالوفوبیا (Megalophobia) |
| ترس از رنگ سیاه | ملانوفوبیا (Melanophobia) |
| ترس از چیزهای کوچک | مایکروفوبیا (Microphobia) |
| ترس از کثیفی و میکروب‌ها | مایسوفوبیا (Mysophobia) |
| ترس از مرگ یا چیزهای مرده | نکروفوبیا (Necrophobia) |
| ترس از شب | نوکتیفوبیا (Noctiphobia) |
| ترس از بیمارستان‌ها | نوزوکومفوبیا (Nosocomephobia) |
| ترس از تاریکی | نیکتوفوبیا (Nyctophobia) |
| ترس از افزایش وزن | اوبسوفوبیا (Obesophobia) |
| ترس از عدد ۸ | اکتوفوبیا (Octophobia) |
| ترس از باران | امبروفوبیا (Ombrophobia) |
| ترس از مارها | افیدیوفوبیا (Ophidiophobia) |
| ترس از پرندگان | اورنیتوفوبیا (Ornithophobia) |
| ترس از کاغذ | پاپیروفوبیا (Papyrophobia) |
| ترس از بیماری | پاتوفوبیا (Pathophobia) |
| ترس از کودکان | پدوفوبیا (Pedophobia) |
| ترس از عشق | فیلوفوبیا (Philophobia) |
| ترس از فوبیاها | فوبوفوبیا (Phobophobia) |
| ترس از پاها | پودوفوبیا (Podophobia) |
| ترس از ریش | پوگونوفوبیا (Pogonophobia) |
| ترس از رنگ بنفش | پرفیروفوبیا (Porphyrophobia) |
| ترس از سرخس | تریدوفوبیا (Pteridophobia) |
| ترس از پرواز | ترمورهاینوفوبیا (Pteromerhanophobia) |
| ترس از آتش | پایروفوبیا (Pyrophobia) |
| ترس از هالووین | سامهاینوفوبیا (Samhainophobia) |
| ترس از مدرسه | اسکولیونوفوبیا (Scolionophobia) |
| ترس از ماه | سلنوفوبیا (Selenophobia) |
| ترس از ارزیابی اجتماعی | سوسیوفوبیا (Sociophobia) |
| ترس از خواب | سومنی‌فوبیا (Somniphobia) |
| ترس از سرعت | تاکوفوبیا (Tachophobia) |
| ترس از تکنولوژی | تکنوفوبیا (Technophobia) |
| ترس از رعد و برق | تونیتروفوبیا (Tonitrophobia) |
| ترس از آمپول و یا تزریق | تریپانوفوبیا (Trypanophobia) |
| ترس از زنان زیبا | ونوسترافوبیا (Venustraphobia) |
| ترس از میکروب‌ها | ورمینوفوبیا (Verminophobia) |
| ترس از جادوگران و جادوگری | ویکافوبیا (Wiccaphobia) |
| ترس از بیگانگان | زنوفوبیا (Xenophobia) |
| ترس از حیوانات | زوفوبیا (Zoophobia) |
راه درمان فوبیا چیست؟
فوبیاها با ترکیبی از درمان‌ها و داروها بهبود پیدا می‌کنند. اگر مایل هستید برای فوبیای خود درمانی پیدا کنید، باید با یک روانشناس و یا متخصص واجد شرایط در حوزه سلامت روان ملاقات کنید. موثرترین درمان برای فوبیاهای ویژه، نوعی روان‌درمانی به نام مواجهه‌درمانی است. در طول مواجهه‌درمانی، شما با یک روانشناس کار می‌کنید تا یاد بگیرید چطور حساسیت خودتان را نسبت به شی یا موقعیتی که از آن هراس دارید، کاهش دهید. در نهایت، این درمان به شما کمک می‌کند تا افکار و احساسات خود را در مورد شی یا موقعیت تغییر دهید تا بتوانید واکنش‌های خود را کنترل کنید. هدف این است که کیفیت زندگی خود را بهبود بخشید تا دیگر دچار ترس و وحشت نشوید.
مواجهه‌درمانی آنقدر که ممکن است در ابتدا ترسناک به نظر برسد، ترسناک نیست. این فرآیند با کمک یک متخصص واجد شرایط در حوزه سلامت روان انجام می‌شود، که می‌داند چگونه شما را به آرامی، همراه با تمرینات تمدد اعصاب، با افزایش دادن سطح قرار گرفتن در معرض ترس، به سمت آن هدایت کند. اگر از عنکبوت‌ها بترسید، ابتدا با فکر کردن به عنکبوت‌ها و یا موقعیت‌هایی که ممکن است با آن‌ها روبرو شوید، شروع خواهید کرد. سپس می‌توانید به سراغ تصاویر و یا فیلم‌های آن بروید. سپس، شاید به جایی مانند زیرزمین یا منطقه جنگلی بروید که ممکن است عنکبوت‌ها در آن جا حضور داشته باشند. کمی طول می‌کشد تا از شما خواسته شود به یک عنکبوت نگاه کنید و یا آن را لمس کنید.
ممکن است پزشک شما، برخی داروهای کاهنده اضطراب را به شما توصیه کند که می‌توانند در طی مواجهه‌درمانی به شما کمک کنند. اگرچه این داروها دقیقا، درمان مشخصی برای فوبیاها نیستند، اما می‌توانند باعث شوند که مواجهه‌درمانی کم‌تر شما را آزار دهد. داروهایی که ممکن است به کاهش احساس ناخوشایند اضطراب، ترس و وحشت کمک کنند شامل بتا بلاکرها و بنزودیازپین‌ها هستند.
جمع‌بندی
همان طور که شرح داده شد، فوبیاها یک ترس مداوم، شدید و غیر واقعی نسبت به یک شی یا موقعیت خاص هستند. فوبیاهای خاص مربوط به اشیا و موقعیت‌های خاص هستند. آن‌ها معمولا شامل ترس‌های مرتبط با حیوانات، محیط‌های طبیعی، مسائل پزشکی، و یا شرایط خاص هستند. در حالی که فوبیاها می‌توانند شدیدا ناراحت‌کننده و چالش برانگیز باشند، درمان و دارو می‌تواند به شما کمک کند تا با آن‌ها کنار بیایدد. اگر فکر می‌کنید فوبیایی دارید که باعث اختلال در زندگی شما می‌شود، برای ارزیابی و درمان با با پزشک مشورت کنید.
منبع: TheRecoveryVillage، Healthline
ممنون خوب بود