تغذیه بیماران کرونایی | پیشگیری و بهبود بیماری‌‌ها با تغذیه مناسبزمان مطالعه ۸ دقیقه

بسیاری از مردم در زمان ابتلا به کووید۱۹ و در دوران نقاهت خود دچار کاهش اشتها و کاهش مصرف مواد غذایی می‌شوند. همچنین ممکن است به دلیل وجود علائمی مانند تغییرات حس بویایی و چشایی، تنگی نفس، خشکی دهان، حالت تهوع و یبوست بیمار در دریافت مواد غذایی کافی دچار مشکل شود. این وضعیت می‌تواند دریافت تغذیه مناسب مورد نیاز برای انجام فعالیت روزانه را با مشکل مواجه کرده و بهبود را به تاخیر بیاندازد. تغذیه بیماران  کرونایی بسیار حائز اهمیت است زیرا تامین مواد غذایی و انرژی مورد نیاز بدن به مبارزه با بیماری و بهبودی هرچه سریع‌تر کمک خواهد کرد.

اهمیت تغذیه بیماران کرونایی

داشتن تغذیه خوب و مناسب مهم است زیرا بدن شما به انرژی، پروتئین، ویتامین و مواد معدنی نیاز دارد. این عوامل نقش موثری در بهبودی فرد بیمار ایفا می‌کنند. مصرف مناسب پروتئین و غذاهای غنی از انرژی به  بازسازی ماهیچه‌ها، تقویت سیستم ایمنی بدن و افزایش سطح انرژی فرد برای انجام فعالیت‌های معمول او کمک می‌‌کند.

من کم وزن نیستم و وزن کم نکرده‌‌ام، چه چیزی بخورم؟

مصرف انواع غذا‌های سالم که در ادامه ذکر شده به بهبود و بازیابی قدرت شما کمک می‌کند:

• غذا‌های پروتئینی

 تغذیه بیماران کرونایی روزانه بایستی شامل سه وعده اندازه کف دست پروتئین باشد. گوشت، ماهی، تخم مرغ، لوبیا، حبوبات، آجیل، نخود و جایگزین‌های گوشت مانند سویا منابع خوبی برای تامین پروتئین هستند. غذا‌های پروتئینی سیستم ایمنی بدن را سالم نگه می‌دارد و قدرت عضلات شما را حفظ می‌کند.

• لبنیات

بهتر است روزانه سه وعده اندازه انگشت شست را به مصرف لبنیات اختصاص دهید. شیر، مواد غذایی شامل پنیر، ماست و جایگزین‌های شیر مانند شیر سویا غنی شده با کلسیم از جمله منابع لبنی حاوی کلسیم هستند. فراورده‌های لبنی محتوی کلسیم هستند که به استحکام استخوان و دندان‌ها کمک می‌کنند.

• میوه و سبزیجات

روزانه حداقل پنج وعده میوه و سبزیجات مصرف کنید. هر واحد برابر ۸۰ گرم میوه یا سبزیجات است. این میوه و سبزیجات بهتر است به طریقه گفته شده در زیر مصرف شود:

– برای صبحانه یک عدد میوه معادل حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ گرم

 – برای وعده‌ی ناهار یک بشقاب سالاد سبزیجات معادل ۱۰۰ تا ۱۵۰ گرم به اضافه‌ی یک عدد میوه برای دسر معادل ۱۰۰ تا ۱۵۰ گرم

– برای وعده‌ی شام سبزیجات پخته معادل ۲۰۰ تا ۲۵۰ گرم به اضافه‌ی یک عدد میوه معادل ۱۰۰ تا ۱۵۰ گرم

میوه و سبزیجات ویتامین‌ها، مواد معدنی و همچنین فیبر مورد نیاز فرد را تامین می‌کند. این مواد خاصیت آنتی اکسیدانی دارند و به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند.

• غذا‌های حاوی نشاسته

یک چهارم وعده‌های اصلی خود را به غذاهای نشاسته‌ ای اختصاص دهید. برنج، سیب زمینی، غلات، ماکارونی و نان از جمله منابع حاوی نشاسته‌اند. بهتر است در صورت امکان از انواع سبوس‌دار این مواد استفاده کنید. مواد غذایی سرشار از نشاسته به تامین انرژی و فیبر مورد نیاز بدن کمک می‌کند.

• روغن

از انواع غیر اشباع روغن مانند روغن آفتابگردان، زیتون یا کلزا استفاده کنید. روغن‌ها به تامین انرژی و جذب برخی ویتامین‌ها کمک می‌کنند.

• مایعات

عفونت‌ها می‌توانند باعث کم آبی بدن شوند، بنابراین مهم است که بدن به خوبی هیدراته شود. روزانه شش تا هشت لیوان آب بنوشید و غذا‌هایی مانند سوپ و آبگوشت مصرف کنید.

من کم وزن هستم یا وزن زیادی از دست داده‌ام، چه چیزی بخورم؟

به حداقل رساندن کاهش وزن و بازیابی قدرت عضلانی برای بهبودی شما مهم است. مهم است که وزن خود را زیر نظر داشته باشید و مراقب علائم کاهش وزن از جمله گشاد شدن لباس‌ها و جواهرات خود باشید.

بهتر است غذا‌های غنی از پروتئین مانند گوشت، ماهی، تخم مرغ، پنیر، لوبیا و عدس و غذا‌های غنی از انرژی را انتخاب کنید؛ همچنین غذا را در بشقاب‌های کوچک سرو کنید تا جذابیت آن بیشتر شود.

با نوشیدن مایعات فراوان بدن خود را هیدراته نگه دارید. شیر مثالی از یک نوشیدنی مناسب است که مواد مغذی اضافی مانند پروتئین را نیز تامین می‌کند. 

از پزشک عمومی بخواهید شما را برای مشاوره و پشتیبانی بیشتر به متخصص تغذیه ارجاع دهد. علاوه بر آن اطلاعات زیر میتواند برای شما مفید باشد:

• چند پیشنهاد برای وعده‌های غذایی مغذی

ساندویچ با گوشت، تخم مرغ با نان تست، ماهی یا مرغ با برنج، املت تخم مرغ با سیب زمینی، خورشت تهیه شده با گوشت یا جایگزین‌های گوشت و پیراشکی گوشت

• توصیه‌هایی برای افزودن انرژی و پروتئین اضافی به غذا

-‌‌ می‌توانید از ماست‌ ساده (آن‌هایی که با پروتئین بالا مشخص شده‌اند) استفاده کنید.

– با صبحانه غلات و میوه بخورید.

– به سوپ یا خورشت، ادویه کاری اضافه کنید.

– از پودر شیر خشک بدون چربی استفاده کنید.

من کم وزن نیستم اما مقدار کمی از وزنم را از دست داده‌ام یا اشتهایم بهبود نمی‌یابد، چه چیزی بخورم؟

 بایستی به طور مرتب وزن خود را بررسی کنید. اگر نسبت به قبل وزن بیشتری از دست می‌دهید، با پزشک خود صحبت کنید تا راهنمایی‌های لازم را در اختیار شما قرار دهد و در صورت لزوم شما را به یک متخصص تغذیه ارجاع دهد.

برای اطمینان از دریافت انرژی و پروتئین کافی، وعده‌های غذایی و میان وعده‌های غذایی کوچک را انتخاب کنید. بیماری کرونا می‌تواند باعث ضعف و از دست رفتن توده عضلانی شما شده باشد. یک منبع پروتئینی خوب هنگام صبحانه، ناهار و شام می‌تواند به شما در بازیابی قدرت خود کمک کند.

تاثیر عوامل مختلف بر میزان تغذیه افراد چگونه است؟

همه افراد مبتلا به کووید ۱۹ ممکن است علائم زیر را نداشته باشند. اگر شما هر کدام از علائم زیر را تجربه کرده‌اید نکاتی که در ادامه ذکر شده می‌تواند به شما کمک کند. اگر با وجود رعایت این نکات باز هم مشکل داشتید می‌توانید از پزشک خود بخواهید برای مشاوره بهتر شما را به یک متخصص تغذیه ارجاع دهد.

• تغییر طعم و بو غذا

این علائم معمولا کوتاه مدت هستند اما باز هم می‌توانند تاثیر قابل توجهی بر میزان مصرف غذای شما داشته باشند. بنابراین می‌توانید از روش‌های زیر جهت بهبود بخشیدن طعم غذا‌ها استفاده کنید:

– غذا‌هایی را انتخاب کنید که دوست دارید و برای شما جذاب هستند. 

– صبح و عصر مسواک بزنید و دندان‌های خود را تمیز و سالم نگه دارید. در صورت احساس خشکی یا ناراحتی دهان خود را با آب بشویید. از دهانشویه‌های حاوی الکل خودداری کنید.

– سعی کنید طعم‌ها، بافت‌ها و دما‌های مختلف غذا را امتحان کنید تا ببینید کدام یک برای شما مناسب‌تر است. اگر احساس تهوع دارید یا معده بی‌قرار دارید، غذا‌های سرد یا با دمای اتاق ممکن است قابل قبول‌تر باشند.

– اگر متوجه شدید که بوی آشپزی بر اشتهای شما تاثیر می‌گذارد، غذا‌های آماده ماکروویو یا غذای سرد می‌تواند جایگزین کوتاه مدت باشد.

– اگر غذا‌ها طعم فلزی دارند، از کارد و چنگال پلاستیکی به جای فلزی استفاده کنید و از ظروف پلاستیکی استفاده کنید.

– مصرف خوب پروتئین برای بهبودی شما مهم است، اما غذاهای حاوی پروتئین بالا می‌‌تواند طعم تلخی یا فلزی به خود بگیرند. می‌توانید گوشت را با ادویه‌جات و مواد مختلف طعم‌دار کنید. سعی کنید از انواع منابع پروتئینی استفاده کنید.

– برای طعم‌دار کردن غذا از ترشیجات، ادویه‌جات و انواع سس‌ها استفاده کنید.

– غذا‌ها و نوشیدنی‌ها یا طعم‌های تند مانند طعم‌های پرتقال و لیمو می‌توانند در متعادل کردن طعم‌های بسیار شیرین مفید باشند. جویدن نعناع می‌تواند به طراوت دهان قبل و بعد از غذا کمک کند.

• تنگی نفس

-‌ سعی کنید تعداد وعده‌هایی غذایی خود را افزایش دهید اما در هر وعده کمتر غذا بخورید.

– سعی کنید بین وعده‌های غذایی خود از نوشیدنی استفاده کنید.

– هنگام خستگی یا تنگی نفس مصرف غذا‌های نرم و مرطوب آسان‌‌تر است.

• خشکی دهان

-‌ جرعه‌های منظم مایعات را در طول روز بنوشید.

– شیرینی‌های بدون قند بخورید یا آدامس بدون قند بجوید تا به تولید بزاق کمک کند.

– سعی کنید از غذا‌های نرم‌تر استفاده کنید. می‌توانید غذای خود را با انواع سس یا خامه یا هر ترکیب دیگری که می‌شناسید نرم‌تر کنید تا بلع آن آسان‌تر شود.

اگر دهان شما زخم است، به پزشک مراجعه کنید تا برای درمان آن داروی مناسب را تجویز کند.

• خستگی

-‌ هنگام خستگی یا احساس تنگی نفس بهتر است از غذای نرم و مرطوب استفاده کنید.

– اگر از آشپزی خسته شده‌اید می‌توانید از غذاهای آماده استفاده کنید.

-‌ زمان بیشتری را به غذا خوردن اختصاص دهید.

• یبوست

ممکن است یبوست را به علت فعالیت کمتر از حالت عادی یا به عنوان عارضه جانبی دارویی که برای شما تجویز شده تجربه کنید.

-‌ روزانه شش تا هشت لیوان آب بنوشید.

– از غذاهایی با فیبر بالا مانند جو دوسر، آجیل، مغزها، حبوبات و میوه و سبزیجات استفاده کنید.

– با پزشک خود صحبت کنید تا ملین مناسب را برای شما تجویز کنید‌

آیا باید از مکمل‌های ویتامین یا مواد معدنی استفاده کنم؟

اگر به میزان کمی غذا می‌خورید یا قادر به مصرف تمام گروه‌های غذایی توصیه شده نیستید می‌توانید از مکمل‌های غذایی استفاده کنید که حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز شما هستند. در مورد مصرف هر یک از مکمل‌ها با پزشک خود صحبت کنید.

چگونه می‌توانم خوب غذا بخورم تا بتوانم به فعالیت یا ورزش معمول خود بازگردم؟

وزن شما هرچه که باشد، بازگرداندن بخشی از عضلات از دست رفته می‌تواند به شما انرژی و قدرت بیشتری بدهد تا به تدریج فعالیت بدنی بیشتری داشته باشید. برای کمک‌ به بهبود فعالیت خود باید از مصرف انرژی (کالری) و پروتئین کافی اطمینان حاصل کنید.

برای بازیابی انرژی از دست رفته مصرف چه غذا‌هایی بهتر است؟

برای بازیابی انرژی از دست رفته در دوران بیماری، تغذیه بیماران کرونایی باید شامل غذا‌های پرکالری و سالم مانند برنج، سیب زمینی، نان، ماکارونی و به طور کلی انواع غلات و حبوبات باشد، اما باید از مصرف غذا‌های ناسالم و فاقد کالری مثل چیپس، پفک و هله هوله پرهیز کرد.

از مصرف چه غذاهایی باید خودداری کرد؟

بهتر است تغذیه بیماران کرونایی فاقد غذا‌های سرخ شده و حاوی نمک زیاد، غذاهای کنسرو شده، فست فود، نوشابه‌ و آبمیوه‌های صنعتی باشد.

منبع: NHS