این روزها با گسترش و همه‌گیری ویروس کرونا، صفحه‌ی جدیدی در زندگی بشر گشوده شده است. یکی از سوالاتی که پس از مدت‌ها قرنطینه بودن و زندگی کردن در میان انبوهی از محدودیت‌های بهداشتی به ذهن افراد خطور می‌کند، سوال «پس کرونا کی تموم میشه؟» است. افراد در جستجوی زندگی بدون محدودیت هستند و این دقیقا نقطه مقابل چیزی است که ویروس کرونا برای مردم سرتاسر جهان به ارمغان آورده است. حال در این مقاله از تریتا، به پاسخ سوال این روز‌های بیشتر مردم، یعنی «کرونا کی تموم میشه؟» خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
قبل از مطالعه‌ی مقاله برای آشنایی بیشتر با ساختار کرونا ویروس می‌توانید ویدئوی زیر را مشاهده کنید.
پایان بیماری همه‌گیر کووید-۱۹ چگونه خواهد بود؟
بحث‌های زیادی در مورد چگونگی واکنش جامعه به پایان این بیماری همه‌گیر مطرح شده است. بسیاری از افراد پیش‌بینی می‌کنند که مردم پس از بیش از یک سال فاصله فیزیکی، اکنون مشتاق اجتماعی شدن هستند. اما برخی هم پیش‌بینی می‌کنند که این امر آسان نخواهد بود، زیرا با همه‌گیری شدن ویروس کرونا زندگی برای همیشه تغییر کرده است. عده‌ای دیگر هم فکر می‌کنند که جامعه به انزوا عادت کرده است و گویی مردم مجددا باید مهارت‌های اجتماعی را بیاموزند. همچنین برخی از روان‌شناسان می‌گویند که اضطراب ناشی از این بیماری همه‌گیر، احتمالا ادامه خواهد یافت و ترس ابتلا به کووید-۱۹ از بین نمی‌رود. دانشمندان علوم رفتاری معتقدند که پیش‌بینی این موضوع، با قطعیت دشوار است. زیرا رفتار انسان پیچیده است.
اولین گرایش نسبت به این مساله این است که وقتی ما تقاضای شدیدی برای چیزی داریم، وقتی اجازه انجام آن را پیدا کنیم، آن را با خوشحالی انجام می‌دهیم. گرچن چاپمن، استاد روانشناسی دانشگاه کارنگی ملون، می‌گوید: «وقتی که برای اولین بار پس از قرنطینه اولیه، آرایشگاه‌ها و سالن‌ها باز شدند، تمایل به کوتاه کردن مو بیشتر از دوران قبل از پاندمی بود، زیرا همه ما تمایل به این کار را داشتیم. از سویی دیگر انسان‌ها محصول عادت‌های خود هستند. وقتی ما برای مدتی طولانی کارها را به شیوه‌ای خاص انجام می‌دهیم، عادت می‌کنیم که این کار را به همان شیوه انجام دهیم و انجام آن به شیوه‌ای دیگر ناراحت‌کننده خواهد بود. بنابراین اگر ما به کار کردن در خانه عادت کنیم، بازگشتن به دفتر کار، یک انتقال بزرگ محسوب می‌شود. یک مثال دیگر این است که وقتی ما عادت داریم که فقط کارها را با خانواده خودمان انجام دهیم، کنار هم آمدن با دوستان دیگرمان برای انجام کاری دشوار خواهد بود. لذا هر چیزی که افراد در برابر آثار جانبی این بیماری حس کنند، قابل درک است.»
در نتیجه این مسئولیت متخصصان بهداشت است که ضمن اینکه مردم در حال واکسینه شدن در برابر با این بیماری هستند، آن‌ها را راهنمایی کنند که کدام فعالیت‌ها درست هستند و انجام دادن آن‌ها باعث بروز مشکل برای آن‌ها نخواهد شد. چاپمن در این مورد می‌گوید:« این وظیفه کارشناسان و سپس چالش متخصصان است که چگونه مطالب مورد نیاز را به وضوح و به روشی به مردم منتقل کنند که آن‌ها به راحتی بتوانند آن‌ها را درک کنند و احیانا دچار عواقب ناخواسته پیام‌ها نشوند.»
آیا ایمنی گله‌ای جوابگو است؟ چگونه به آن برسیم؟ ایمنی گله‌ای کی باعث تموم شدن کرونا میشه؟
کارشناسان بهداشت عمومی می‌گویند برای اینکه زندگی به حالت عادی بازگردد، جامعه باید به ایمنی گله‌ای برسد. مصونیت فردی و حتی مصونیت اجتماعی، زمانی به دست می‌آید که درصد زیادی از مردم بیمار نشوند و در نتیجه ویروس نتواند گسترش پیدا کند. هر چه افراد بیشتری واکسینه شوند، احتمال انتشار ویروس کم‌تر خواهد بود. مشخص نیست که چه درصدی از جمعیت باید در برابر کووید-۱۹ واکسینه شوند تا ایمنی گله‌ای محقق شود. اما بسیاری از متخصصان پزشکی برآورد می‌کنند که این میزان ۷۰ تا ۸۰ درصد است.
نیل گلداشتاین، یک متخصص بیماری‌های همه‌گیر در دانشکده بهداشت عمومی دانشگاه درکسل برا این باور است که این مساله می‌تواند با چیزهای دیگری مانند انواع جدید ویروس و جهش‌های آن پیچیده‌تر نیز شود. او می‌گوید:«آنچه که همه این تحلیل‌ها را پیچیده می‌کند این ایده است که ممکن است انواع مختلفی از ویروس وجود داشته باشد که در طول زمان بروز پیدا می‌کنند که ما آن‌ها را گونه‌های فراری از واکسن می‌نامیم. به این ترتیب ممکن است حتی واکسن هم نتواند مصونیت کامل مورد نیاز را برای سیستم ایمنی بدن به ارمغان بیاورد.» او ادامه می‌دهد:«همچنین پس از واکسینه شدن، دقیقا نمی‌دانیم که مصونیت از ابتلا به بیماری چقدر طول می‌کشد. ممکن است ایمنی در دوره‌های زمانی متفاوت برای افراد مختلف دوام بیاورد و این زمان به این بستگی دارد که چطور واکسن دریافت کرده‌اند یا چطور بیمار شده‌اند و ایمنی لازم را دریافت کرده‌اند. بنابراین در حال حاضر عوامل مختلفی در نوع ایمنی ایجاد شده دخیل هستند.»
آیا بیماری کووید-۱۹ ناپدید می‌شود؟ کرونا کی تموم میشه؟
بر خلاف بیماری‌هایی مانند فلج اطفال و آبله که به وسیله‌ی واکسن در ایالات متحده ریشه‌کن شده‌اند، کووید-۱۹ به طور کامل از بین نمی‌رود زیرا بسیار گسترده و قابل انتقال است. اما با افزایش تست‌ها، بهبود درمان، و افزایش واکسیناسیون، به آرامی قابل مدیریت شدن خواهد بود. گلداشتاین می‌گوید:«به نظر می‌رسد که باور در جوامع علمی این باشد که این ویروس بومی خواهد شد. به عبارت دیگر، ویروس کرونا به یک ویروس فصلی تبدیل خواهد شد و در کنار سایر انواع ویروس‌ها وجود خواهد داشت». وی بر این باور است که ممکن است در آینده، مردم با بیماری کووید-۱۹ مانند آنفولانزا رفتار کنند. دانشمندان معتقد هستند که تزریق دوز یادآور (به واکسیناسیونی اشاره دارد که پس از واکسیناسیون قبلی انجام می‌شود و کمک می‌کند پاسخ ایمنی محافظت‌کننده حفظ شده یا افزایش یابد.«ویکیپدیا») واکسن کووید-۱۹ ممکن است ضروری باشد. مدیر عامل شرکت فایزر هم اخیرا اعلام کرده است که احتمالا مردم در حدود یک سال پس از واکسیناسیون کامل به تزریق دوز یادآور نیاز خواهند داشت. گلداشتاین در این مورد ادامه می‌دهد :«این که بگوئیم پاندمی کرونا هست یا نیست و دیگر وجود ندارد، مثل کلید چراغ نیست که آن را روشن یا خاموش کنیم. بلکه اساسا، چیزی که ما ملاحظه می‌کنیم، تکامل این ویروس است. این مساله اغلب برای تمام ویروس‌هایی که طولانی مدت وجود داشته اند، اتفاق‌افتاده است.»
چه چیزی دوباره جامعه را شکل خواهد داد؟
چاپمن می‌گوید:«به طور کلی، ارزیابی‌های افراد از ریسک برداشت‌های شخصی آن‌ها هستند. امروزه به وسیله قرار گرفتن در معرض داده‌های اطلاعاتی زیاد، بیشتر تحت تاثیر این حکایات و روایات هستند و همچنین تجربه زندگی شخصی آن‌ها از آنچه آمارهای جهانی برای‌شان ارائه می‌کنند، مهم‌تر است. بیراه نیست که بگوییم مردم ممکن است بر اساس آنچه دوستان‌شان انجام می‌دهند، ارزیابی کنند که انجام کدام فعالیت‌ها، برای‌شان ایمن است. معمولا ما تمایل داریم همان کاری را انجام دهیم که افراد نزدیک به دایره ارتباطی‌مان انجام می‌دهند. این به این صورت نیست که کسی از یک جمع بر دیگری تاثیر بگذارد. بلکه این موضوع تنها به این اشاره دارد که افرادی که دیدگاه‌های مشابهی دارند، تمایل دارند در کنار یکدیگر جمع شوند. به نوعی اشاره به همان ضرب‌المثل معروف «کند همجنس با همجنس پرواز» اشاره می‌کنیم اما با این حال، شواهدی هم از پدیده انتشار وجود دارد که در آن باورها یا رفتار یک فرد بر باورها و رفتار افراد دیگر که در دایره ارتباطی نزدیک به آن‌ها هستند تاثیر می‌گذارد.»
تس ویلکینسون رایان، روانشناسی است که در مورد تصمیم‌گیری قانونی مطالعه می‌کند و استاد حقوق و روانشناسی در دانشگاه پنسیلوانیا است. وی بر این باور است که تا زمانی که اکثریت مردم یک کشور واکسینه نشوند، مردم همچنان در رابطه با پاندمی کرونا محتاط خواهند بود. با این حال، با وجود این که واکسینه شدن می‌تواند از بیماری‌های جدی جلوگیری کند، اما این احتیاط مردم، کاری احمقانه نیست.
ویلکینسون رایان در ادامه می‌گوید:«من فکر می‌کنم، به ویژه پس از یک سال جدی گرفتن فوق‌العاده کووید-۱۹، حتی فکر کردن به پائین آمدن ریسک بیماری کووید-۱۹ هم دشوار است. من همچنین فکر می‌کنم که همه ما در این مدت، یک سری از عادت‌ها را در خود توسعه داده‌ایم که در آن برخی از کارهایی که انجام می‌دهیم، به این دلیل است که در برابر بیماری کووید-۱۹ از خود مراقبت کنیم. همچنین روش‌هایی داریم تا به افراد نشان دهیم که می‌خواهیم به حریم آن‌ها احترام بگذاریم و برای نوع اقدامات بهداشتی و مرزها و خط قرمز‌های آن‌ها احترام قائل باشیم. من فکر می‌کنم تا زمانی که ما در این مرحله یمیانی هستیم که در آن برخی افراد واکسینه می‌شوند و برخی افراد واکسینه نمی‌شوند، احتمالا شاهد این خواهیم بود که برخی از عملکردهای اجتماعی در مورد رعایت اقدامات بهداشتی بین مردم باقی خواهند ماند. من نمی‌دانم آیا تاکنون مردم بررسی کرده‌اند که سالی که گذشته است، از برخی جهات چقدر فوق‌العاده بوده است، زیرا تنهایی فوق‌العاده نصیب افراد شده است و به نظر من، همه باید این مهلت طولانی را داشته باشند تا در آن فکر کنند و بفهمند چه چیزی واقعا برای آن‌ها خوب است. ممکن است مردم دریافته باشند که اولویت‌ها و حساسیت‌های موجود در جامعه تغییر کرده باشند. برخی افراد ممکن است در مورد این که می‌خواهند ساختار زندگی اجتماعی و شخصی آن‌ها چگونه به نظر برسد، به درک جدیدی رسیده باشند. به عقیده‌ی من، واقعا وسوسه کننده است که فکر کنیم بازگشتن به حالت عادی مانند خاموش کردن کلید چراغ است، اما من مطمئن نیستم که مردم دقیقا به این موضوع فکر کرده باشند که تجربه چنین پاندمی‌ای تا چه میزان زندگی‌شان را بی‌ثبات کرده است. از نظر اجتماعی نباید برای کسانی که آماده بازگشت به حالت عادی هستند قابل‌قبول باشد تا رفتارهای محتاطانه برخی از افراد دیگر را تحمل کنند».
چاپمن در ادامه صحبت‌ها می‌گوید: «مردم باید انتظار داشته باشند که پس از این بیماری همه‌گیر، برخی مشکلات اجتماعی وجود داشته باشد، زیرا بیش از یک سال است که مردم تعاملات اجتماعی کمتری داشته‌اند. حدس من این است که این مساله حداقل بر برخی از ما تاثیر خواهد گذاشت، زیرا ما مهارت‌های اجتماعی خاص مربوط به ارتباط چشمی را از دست داده‌ایم و به دلیل وجود پاندمی و فاصله‌گذاری اجتماعی از یکدیگر دور بوده‌ایم، در واقع در این دوران، شما در تعاملات اجتماعی خود با دوستان‌تان آنقدر نزدیک هستید که صمیمی باشید، اما نه آنقدر نزدیک که به نوعی در فضای شخصی فرد مقابل قرار بگیرید».
جمعبندی نهایی در مورد سوال «کرونا کی تموم میشه؟»
در این مطلب از تریتا، همانطور که بیان شد، نمی‌توان تاریخ دقیقی برای اتمام پاندمی کرونا اعلام کرد. زیرا این موضوع به جز جنبه‌های بیماری بر سلامت، تاثیراتی هم بر سبک زندگی افراد داشته است و به همین دلیل تخمین در مورد زمان بازگشتن به زندگی عادی دشوار است. لذا پس فعلا برای سوال رایج «کرونا کی تموم میشه؟» پاسخ مشخصی وجود ندارد.
مببع: Whyy
